Davutoğlu kendisiyle ilgili ‘Ortadoğu’nun en tehlikeli adamı’ olarak tanımlama bulunduğunu söyleyerek bunun 1 Mart tezkeresi sürecine dayandığını anlattı. Tezkerenin reddedilmesi sürecinde yaşananları aktaran Davutoğlu Hillary Clinton ile yaptığı ve çok eleştirilen ‘Çak’ işaretiyle ilgili de konuştu.
Habertürk TV’ye konuk alan Davutoğlu’nun açıklamaları şöyle:
“SON 8 YILDIR VAZİFEDE DEĞİLİM”
AK Parti şu anda 22 yılı tamamladı. Bunun birinci 8 yılında takriben Başdanışmandım, ikinci yarıda Başbakandım. Son 8 yıldır ben misyonda değilim. 8 yıldır ben yokum. Türkiye’nin Afrika açılımdan bahsedilince sayın Erdoğan’ın büyük başarısı olarak nakledilir. Sayın Gül ve benim de ortak dönemim. Ancak bir şey eleştirilirken ‘Davutoğlu’nun devri var ya’ deniyor. Ben tenkitlerden çekinmedim. Hiçbir gazeteci benim dönemimde Başbakan iken, Dışişleri Bakanı iken ‘Şu soruları sorabilirsiniz, şu soruları sormayın’ diye bir yönlendirme yapılmamıştır. Bu türlü bir uygulama hiçbir vakit olmadı. Hiçbir vakit yerli ve yabancı basın mensuplarına ‘şu soruları sordurmayın’ dememişimdir. Davutoğlu’nu eleştirirken Türkiye’nin onurunu kırmamak lazım. Beni eleştirin lakin Türkiye’nin onurunu koruyun. Suriye ve başka alanlarda o denli bir an geliyor ki, beni eleştirirken Türkiye’nin prestijini zedelemeye dönük noktaya geliyor. Beni eleştirirken bütün Türkiye Cumhuriyeti devletinin ortak hareket ettiğini unutmayın.
“BİR İKİ AY İÇİNDE AKADEMİYE DÖNECEKTİM”
Başdanışman iken katkım, siyaset oluşturmak, strateji geliştirmek sayın Başbakanımıza, sayın Cumhurbaşkanımıza bunları sunmak. Çarpıcı örneği Irak’a komşu ülkelerin toplanması. Fikir bana aittir, yanlışsız. Fakat siyasi irade ortaktır. Devletin bir ahlâkı ve geleneği var. Devlette sorumluluk üstlenenler bir taarruz geldiğinde göğsünü siper edebilmeli. Sayın Erdoğan’a gelen saldırılarda ben göğsümü siper ettim. Halid Meşal’in gelişinden haberim yoktu, lakin hiçbir vakit ‘haberim yoktu’ demedim. Planlanıyordu, erken geldi. Sayın Başbakan’a dönük baskı gelmesin diye bir şey söylemedim. Sonraki gün Türkiye’nin amiral gemisi olduğu söylenen gazete ‘Terörün Gerisinden da O Çıktı’ manşeti çıktı; yani ben. Beni ve Halid Meşal’i terörist ilan edilmişti. Ben her türlü kendimi feda edebilirdim. Birkaç yıl sonra akademiye dönmeyi düşünüyordum. Şayet AK Parti’ye dava açılmasaydı bir iki ay içinde ayrılacaktım. Sayın Başbakanımıza gidip ‘Bu bir savaştır ve savaşta sizi yalnız bırakmam’ dedim ve kaldım.
“ABD SURİYE’Yİ ‘ŞEYTAN EKSENİ’ OLARAK GÖRÜYORDU”
Bu hadiseyi Çırağan’da değil Bağdat’ta yaptık. Başbakanımızın Irak ziyaretinde yapıldı. Şu anda dünya kaynıyor. Yurt dışıyla daima temas halindeyim. Gönül ister ki geleceği konuşalım. Tarih 2007, Dağlıca baskını olmuş, Kasım ayı. Türk-Irak bağlantıları krize girmiş. 2007 Aralık’ta Kerkük referandumu planlıyor. Cumhurbaşkanı Talabani ‘Bir kediyi bile vermem’ diyor. Askerlerimiz şehit edilmiş, Talabani bir manada ‘PKK’lıları vermeyiz’ diyor. Kerkük’te referanduma gidilecek. TSK 21 Şubat’a Kuzey Irak’a girdi. Ben Beşar Esad’la zımnî bir toplantı için Suriye’ye geçtim. Türkiye’de MGK toplantısı var. Peşmerge ile Türk askeri silahları çekecek halde karşı karşıya gelmiş durumda. Katiyen sayın Erdoğan, ben, Beşir Esad, Velid Muallim, Olbert ve Turkomani vardı. ABD bunu bloke etmek için her şeyi yaptı. ABD’de Neoconlar misyondaydı. Suriye’yi ‘şeytan ekseni’ olarak görüyordu.
“TÜRKİYE’İN IRAK’LA ÇATIŞMA RİSKİ VARDI”
Esad’la görüştükten sonra Zeynebiyye’deydim. Telefon geldi Türkiye’den. Türk askeri peşmerge ile çatışmaya girecek kadar yakın. Sayın Başbakanımız, Genelkurmay Başkanımız merhum Büyükanıtla içeride toplantı yapılıyor. O günkü gazetelerde ‘Erbil’i bombalayalım’ diye başlıklar atılıyordu. Benim endişem Türk-Kürt çatışması çıkması, Irak ile Türkiye ortasında çatışma riski var. 26 Şubat’ta Bağdat’a gittim. Talabani ile baş başa görüştük. Ona çok net ileti verdim; Türkiye asla PKK’ya taviz vermez. Askerimiz girdiyse net tutum alacaksınız. Kerkük referandumu sizin kurallarınızda yapılmaz. Mesud Barzani’ye iletilmesini istedim ‘Türkiye Kürtlerle çatışmayı istemez fakat askerimize silah çekilirse karşılık verilir’. Talabani’ye dedim ki ‘PKK konusunda adım atarsanız tarihin görmediği adımı sizinle atacağız’ dedim. 29 Şubat’ta askerimiz salimen geri çekildi. 7 Mart’ta Talabani Ankara’ya geldi. Irak’la Yüksek Seviyeli İşbirliği Kurulu bu türlü gerçekleştirildi. Vardığımız nokta şuydu Kerkük’te Yüzde 30, Yüzde 30, Yüzde 30 olsun, yüzde 10 Hristiyanlar olsun…
“SEÇİMİ KİM KAZANDIYSA ONU DESTEKLEDİK”
sker Talabani’nin gelişine karşıydı. Temmuz ayında sayın Erdoğan’la gittik. Bütün bakanlarla kabineyi topladık ve 52 mutabakat imzaladık. Bu muahedeyi Maliki ile imzaladık. Maliki yakın dostumuzdu. Irak’a daima şunu tavsiye ettik, Şii, Kürt partisi ayrımlar yerine koalisyonlar olabilse. Irak üçe bölünüyor; Şii, Sünni, Türkmen, Kürt Irak diye parçalanıyor. Hatta Allavi Mısır darbesi sonrasında bize gelip de Türkiye İhvan’ı destekliyormuş üzere argüman söyleyince ‘Sen seçimleri kazandığın için arkandaydık, sen Sünni miydin?” diye sordum. Bizim için demokratik olarak seçimi kim kazandıysa onu desteklemek kıymetlidir. Bana saldırmak ismine Türkiye’yi İhvancılıkla suçlayanlar var. Türkiye’nin siyaseti hiçbir vakit sekteryan, mezhepçi ve etnik temelli takip edilmedi. Maliki ile olan zahmet neydi? Allavi cesaretli teşebbüste bulundu, Sünni partilerle işbirliği yaptı. Sünniler de Allavi’yi blok lider olarak kabul etti. Böylesine bir gelişmeyi Irak için sağlıklı bulduk.
“HATA YAPTIYSAM BANA AİTTİR”
Amerika ile İran’ı her şeyde karşı görüyorsunuz değil mi? Bu mezhepleri aşan siyasi birliği İran-ABD işbirliği engelledi. O vakit Clinton ve ABD ile sert tartışmalar yaşadık. Problem Maliki sorunu değildi. 2009’da Maliki ile Esad savaş noktasına geldiğinde, Esad’a gidip, Maliki’den aldığım bilgilerle savaştan aldık iki ülkeyi. Fakat İran ve ABD, Irak’ın mezhep temelli bölünmesini istedi. Pekala Allavi’nin ortakları kimdi? Benden birileri savaş çıkartan, ülkelerin içini karıştıran, kan dökmekten hoşlanan perde gerisi adam çıkarmaya çalışıyor. Ben nereye gitsem barış götürdüm. Irak’ta ne vakit Sünni-Şii krizi olsa aranıp ‘ne olur gelin’ denmiştir. Maliki İran-ABD desteği ile seçimi kaybettiği halde iktidarda tutuldu. Sayın Başbakanımızla telefon konuşmasında çok nahoş bir şey geçti ortalarında. Maliki’nin nezaketsiz tavrı üzerine olaylar gerildi. Bu özel bir şey. Bazen şahsi şeyler tesirli olabiliyor. Artık Davutoğlu’nun bir paradigması var. Ben bunu ülkeme verdim. Yanılgı yaptıysam bana aittir. Kusur yaptığımı kabul etmeseydim AK Parti’den ayrılmazdım.
“GİZLİ BİR HALDE SURİYE GİDİP, ESAD’LA BULUŞTUM”
Benimle oluşan algının temel algının sebebi 1 Mart tezkeresine masraf. Ben akademisyendim. Verdiğim bir kelam vardı ‘ihtiyaç varsa emrinizdeyim lakin asla siyasete girmem’ dedim. Irak müdahalesi gündemdeydi. O zamanki Lider Bush’tan sayın Başbakanımıza gelen mektup, İskenderun açıklarına ABD askerin girmesini öngörüyordu. Benim halim netti, asla taraftar olmadım. Onlar geçiş beklerken, alternatif siyaset geliştirdik. Bölgeye gittik. Kamuoyu bilmez; birinci kez Beşar Esad’la görüşmek üzere bâtın bir halde Suriye’ye gittim. Sonra İstanbul’da Komşu Ülkeler Doruğu yaptık. Bu Türkiye’nin eksen kayması olarak görüldü ve bana mal edildi. O vakit Türkiye’nin amiral gemisi gazetesi ‘Hoca okula dön’ diye başlık attı.
“ABD BENİM İÇİN ‘ORTADOĞU’NUN EN TEHLİKELİ ADAMI’ DEDİ”
Vefat etmiş bir merhum siyasala Türkiye’de vazife yapmış Amerikalı’nın yaptığı görüşme istihbarat notu olarak bana geldi. Bu Amerikalı ‘Bir an önce siyasi parti kurmak için hazırlık yapın’ diyordu. Bunun üzerine bir Türk yetkili 1 Mart tezkeresinin reddedilmesi üzerine bir tabir kullanır, benim için ‘Ortadoğu’nun en tehlikeli adamı’ denir. Çak’ın sebebini 50 bin defa anlattım. Herkesin kutlama prosedürü var. O gün benim torunum doğmuştu. Bütün Arap bakanlar sarıldı. Hillary Clinton ‘Ben de torun bekliyorum’ dedi ve çak yaptık. Ben Türkiye’nin adamıyım. Toros dağlarında doğan Müslüman Türküm. 1 Mart tezkeresi devrinde verdiğim çabayı herkes bilir. 7,5 yıl Başdanışmanlık yaptım. 2005 Kasım’ında Iraklı Sünni başkanları İstanbul’da toplamıştık. Biz ‘cihat edeceğiz’ denilen toplulukları topladık ve tek tek getirdiğimiz aşiret önderlerini seçime girmeye ikna ettik. Amerikalılar şunu fark etti ‘Türkiye devrede olduğunda tahlil bulan ülke’. 1 Mart tezkeresinde de yanlışsız yaptık, Sünnileri seçime sokarken de doğruyu yaptık.
“KÜRTLERLE SAVAŞTIRMAK İSTEYEN OYUNLARI BOZDUM”
Bizim Irak’la ilgili perspektifimiz vardı ve bugün de olmalı. Irak’ın toprak bütünlüğünü korumak, Kürtleri bir rakip ve düşman üzere görmemek. Türkiye’yi Kürtlerle savaştırmak isteyen oyunları bozdum. Türkmenlerin haklarını yok edecek referandum hala Kerkük’te yapılmadı. Üstenci davranmış olsam Beşar Esad, İsrailli görüşmeler için tek yetkili olarak beni görür müydü? Gazze’de ateşkesi biz yaptık, 2009 başıydı. O savaş 22 gün sürmüştü. 7 günümü Kahire ve Şam’da geçirdim. Türkiye düşmanı Sarkozy 4 Ocak’ta sayın Erdoğan’ı aradı. ‘AB devir lideri olarak Suriye’ye gideceğim ve ateşkesi sağlamaya çalışacağım. Bizim Hamas’la görüşmemiz mümkün değil. Sizin Başdanışmanınızı bizim heyete gönderir misiniz?’ dedi. 6 Ocak’ta salona girdiğimde tarihi bir sahnedir. Ülkem ismine gurur duyarım. Salona girdiğimde Beşar Esad ve Sarkozy oturuyor. Girince ‘nereye oturmamı uygun görüyorsunuz’ dedim. Sarkozy ‘müzakereyi yürüten bir ülkenin baş danışmanı bizim heyette oturacak’ dedi. Esad da ‘o bizim kadar Suriyelidir, bizim heyette oturacak’ dedi.
“BÜYÜK ORTADOĞU PROJESİ LAFINI HİÇ KULLANMADIM”
Maliki Başbakan, patlamalar oluyordu. Maliki ‘Bütün patlamanın gerisinde Suriye var’ dedi. ‘Bana 1 hatfa mühlet verin, ne olur Suriye ile Irak’ı karşı karşıya görmek istemiyoruz’ dedim. Mezopotamya Birliği kurmak istiyorduk. Başdanışman olarak ‘Büyük Ortadoğu projesi’ lafını hiç kullanmadım. Kavram olarak kullanılmasını hiç istemedim. Büyük Ortadoğu projesi Neoconların projesiydi. Arap Baharı, İsrail karşısında onuru kırılmış, ki o sene kriz var, genç işsizler sokağa dökülmüştü. 90’lı yıllarda Avrupa’da gerçekleşen demokratik dönüşümün Arap dünyasında da olması gerekiyordu. Arap gençleri sokağa döküldü. Kendini yakan Arap gencini Amerikan casusu olarak göremezsiniz. Suriye’de ıslahat isteyen insanları terörist olarak göremezsiniz. Bir gün imkanım olursa 2013’ü yazacağım. 2013 Arap Baharı’nın aksını değiştirdi.
“TÜRKİYE DEĞİL İRAN İKİLİ DAVRANDI”
Amerika’nın Ortadoğu’da ‘en tehlikeli’ adamı sonra ‘Amerika’nın adamı’ diye lanse etmeye kalkarsanız. Demokrasi ihraç etmek bizim misyonumuz değil. Hiçbir ülkenin iç işlerine biz karışmadık. Kendileri talep ettikçe. Başkanlar bizden bir şey talep ettiğinde yanlışsız bildiğimizi gidip söyleriz. Bizden sonra da çok şey değişti gelişti dünyada. O günkü koşullar içinde hakikat bildiğimizi yapmaya çalıştık. Tunus’ta yeni hükümet olduğunda destekledik. Mısır’da demokratik yolla seçildiğinde destekledik. Bahreyn’de arabuluculuk yaptım. İran orada demokrasiyi savunuyordu. AB nasıl gelir ‘şöyle olsa âlâ olur’ denir. Bizim de ülkelere dostça tavsiyemizden diğer bir şey olmadı. İran ikili davrandı fakat Türkiye hiçbir vakit ikili davranmadı.
“DEAŞ AMERİKA’NIN HAPİSHANELERİNDEN ÇIKTI”
2013’de DEAŞ çıktı. Nerede çıktı? Amerikan hapishanelerinden çıktı. Ali Debbağ anlatmıştı bana. Hapishaneler bir gece boşaltıldı Amerika’da. Hükümet hiçbir şey yapmadı. Kriminal tipler çıktı. Irak’ta, Musul’da Sünni Araplara ve Kürtlere karşı. Sonra Suriye’de Esad’la savaşmadı. İŞİD’in Esad’la problemi yoktu. İran kimyasal kullansaydı, yeri göğü inletirlerdi. Suriye 2013’te kimyasal silah kullandı, hiçbir şey yapmadılar. Zira Amerika için ne kadar zayıf Suriye o kadar güzel Suriye. Mısır’da süreç içinde herkese tavsiyemiz şu oldu; geçiş sürecinde aday gösterilmemesi. 2012’de oldu bu. İhvan’ın Cumhurbaşkanlığı seçimine girmemesi gerektiğini söyledim.
“SURİYE VE IRAK AZINLIKLARA DEVREDİLDİ”
Bazı şeyler var ki siyasetiniz yanlışsız olsa bile birtakım faktörler değişince tesirini göstermeyebilir. Suriye münasebetlerimizde açık tabir edeyim, benim en fazla kıymet verdiğim ilgilerdir. Birinci kapalı ziyaretimi Suriye’ye yaptım. Yeni hükümetiz, ABD Suriye’yi ‘şeytan ekseni’ kabul etmiş. Münasebetiyle Türkiye-Suriye’nin resmi temasları sıcak karşılanmıyordu. O ziyarette hem Beşar Esad hem Faruk Şara ile uzun konuşmalar yaptık. Onlara şunu söyledim ‘Türkiye’de yeni hükümet var, biz sizinle en ağır bağlantıları kuracağız’. O vakit da Esad Sünni değildi, Suriye’de demokrasi yoktu, Baas rejimi vardı. Şunu görmemiz lazım; Suriye ve Irak sömürge idareleri tarafından devredilirken azınlıklara devredildi, bunu görmemiz lazım. Bu şuurlu siyaset. Suriye’de Nusayri azınlığa idare verildi. Bu sömürgeciliğin taktiğidir. Suriye’de vakitle bir yapı oluştu. Irak’ta Saddam bütün takımları Sünnilerle ve Araplarla doldurdu. Suriye’de de Hafız Esad bütün yöneticileri oranın istihbaratının, iktisadının ve ordusunun yüzde 85’i Nusayri’ydi. Bunu mezhepçi saikle söylemiyorum.
“KADDAFİ’Yİ İKNA ETMEYE ÇALIŞTIK”
Biz Suriye’ye ‘Siz Sünni olun, demokrat olun’ demedik. Beşar Esad kendi halkı barışık iken Türkiye’yle hiçbir sorunu olmadı. Iraklı, Mısırlı talep ettiğinde yanlışsız oluyor da Suriye halkı talep ettiğinde olmuyor mu? Suriye’yi bu dalganın dışında tutmak istedik. Libya’da Kaddafi’ye müdahaleye de karşı çıktık. Sonuna kadar Kaddafi’yi ikna etmeye çalıştık. Bingazi ve Misrata’yı topa tutunca… Bir devlet kendi halkını havadan bombalamaz. Kim yaparsa zalimdir. Bizim bu bahiste dengeli olmamız lazımdır. Sudan’da da elimizden geleni yaptık. Şu anda da birtakım çalışmalar yapıldığını biliyorum. Libya’ya müdahaleye karşı çıktık. 4 ülke ortasında telekonferans oldu, ABD, İngiltere, Fransa ve biz. Mart yahut Nisan 2011. O vakit söylediğim bir şey var ‘Aynı biçimde Suriye’ye müdahale ederseniz bilin ki bizi karşınızda bulunsun’. Bir hafta içinde Libya’dan 25 bin kişiyi tahliye ettik. Bu devlet gücüdür. Tek bir Türk kalmayıncaya kadar; hatta öteki ülke vatandaşları.
“SURİYE’DE MUHALEFETİ DEVLET ÜRETTİ”
Pozisyonumuz netti. Suriye ile 4 Nisan’da görüşmemiz oldu. Hatta Şubat ayında dostluk baraj açılışı oldu. O vakit sayın Erdoğan da vardı, oturup konuştuk. ‘Bu dalga vurmasın Suriye’ye’ dedik. Bir yerde zulüm varsa muhalefet olur. Irak’la sorun çözülsün diye onlarla Amerikalıları bir ortaya getirmeye çalıştık. Suriye’de de rejimle muhalifleri bir ortaya getirmeye çalıştık. Suriye dediğiniz rejim kendi muhalefetini üretmiş. Hama’da, Humus’ta yapılan katliamlar tekrar edilmişse muhalefetin doğması olağan değil mi?
“TÜRKİYE, SURİYE’NİN İÇİNE MÜDAHALE ETMEDİ”
4 Nisan’da ben gittiğimde, sayın Erdoğan’la gittiğimizde hep şunu söyledik ‘Ordunu kullanma ne olur! Biz sana polis ekipmanı verelim, biber gazı verelim’ dedik. ‘Tamam’ dedi, gönderdik ekipmanları. Ramazan ayı nasıl geçti Suriye’de. Hama’da yer yer üstünde kalmamıştı. Bu türlü bir rejim bizim yanıbaşımızda. Mültecilerin gelmesinin sebebi kendi rejiminin bu baskıları uygulaması. Türkiye müdahale falan etmedi. ‘Sınırlarımızdan 5 km. derinliğine kadar bölge oluşsun, mültecileri Türkiye’ye almayalım’ dedim. O vakit kabul görmedi. Türkiye, Suriye’nin içine müdahale etmedi.
“SURİYE’DE KİMYASAL SİLAH KULLANILDI”
Esad orada kaldı lakin Suriye yerle yeksan oldu. Bugün bu olayların sorumluları karşısında, bizimle çalışmayı kabul etmeyen İran var. Suriye ve Esad bugün zayıftır. Türkiye’nin AB perspektifi vardı, yükselen itibarı vardı. Esad’la Türkiye ile yürümek istiyordu. İran, Suriye’nin yapısını müdafaasını istedi. Biz kuvvetli, bölünmemiş ve halkıyla bütünleşmiş Esad istiyoruz dedik. Kimyasal silah kullanılmış. Geçen bir toplumsal demokrat arkadaş ‘Suriye’de niçin halk ayağa kalktı’ dedi. Çok kolay karşılık verdim: ‘Şimdi anayasaya AK Parti ve Cumhur İttifakı dışında hiçbir parti kurulamaz dense ne dersin? dedim. ‘Ayağa kalkarım’ dedim. Suriye’de de bu bu türlü.
“BU TÜRKİYE CUMHURİYETİ’NİN BAŞARISIDIR”
O gün Türkiye’nin Cumhurbaşkanı, Başbakanı, Genelkurmay Başkanı var. Sınır kontrolü benim elimde miydi? ‘Ben gittiğim yere savaş değil barış götürdüm’ dedim. Bağdat’a gittim bir savaşı engelledim, Irak-Suriye savaşını engelledim. Kırgızistan’da olaylar başladı, 2 Ekim’de Kırgız kümeleri birleştirdik, seçime birlikte gönderdik. Sırbistan-Bosna ortasında barışı sağladık. Muvaffakiyetleri şu anda AK Parti iktidarı kullanıyor, kullanmaları lazım, Türkiye Cumhuriyeti’nin başarısıdır o.
“RAMAZAN GÜNÜ MESCİTLERİ BOMBALAMAYIN DEDİK”
Elimizden geldiği kadar Suriye rejiminin bu türlü bir sonuçla karşılaşmaması için yardımcı olmuştuk. Suriye ile alakaların kesilmesi benim kararım değil. Türkiye Cumhuriyeti’nin menfaati neyse onu yaptım. Şam’a sayın Gül’ün mektubunu sayın Erdoğan’ın kelamlı iletisini götürdüm. Sayın Erdoğan’ın mesajı şuydu: Kardeşim Suriye büyük riske gidiyor. Ramazan günü mescitleri bombalamayın, kentleri yerle bir etmeyin. Ordunuzu halkınıza karşı kullanmayın. Bizim üzerimizde mülteci baskısı oluşturmayın. Kendi halkınızla barışın. Uygun gördüğünüz muhalefetle oturun, konuşun…
“SURİYE’NİN ZAAF İÇİNDE OLMASI YARARIMIZA DEĞİL”
2011’de kumandanların birçok Nusayri olduğu için orta seviyeli Sünni kumandanlara operasyon buyruğu verdi. Onlar da kendi köylerine operasyon yapmaktansa silahlarını alıp kaçtılar. O Özgür Suriye Ordusu oldu. Sayın Cumhurbaşkanımıza ve sayın Başbakanımıza rapor etmiştim Şam dönüşünde. Hama müşahedelerini değerlendirdik. Beşar Esad’ı destekleyen kümeler Halep’i ve Şam’daki büyükelçiliğimizi bastığı vakte kadar. Şu anda Suriye’nin zaaf içinde olması Türkiye’nin yararı değil. Suriye ile ortak düşman karşısında oturup konuşmak lazım.
“ESAD REJİMİYLE HUSUS BAZLI GÖRÜŞÜLEBİLİR”
8 yıldır bu hususta hiçbir vazife yürütmüyorum. 8 yılda Türkiye-Mısır, Türkiye-Suriye bağları düzelebilirdi. Kahire’de arabuluculuk vazifesinde bulunmak istedim. O vakit sayın Başbakanımızın tavrı ‘demokrasiyi net savunmalıyız’ tarafındaydı. Darbeyi asla legal görmedim. Onurlu formda alakaları düzeltmek lazım, yalvarır üzere değil. Türkiye-Mısır-İran üçlüsünün birbiriyle yakın temas halinde olması lazım. Esad rejimiyle bahis bazlı görüşülür. Tasvip etmediğim şu, Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı, Suriye Cumhurbaşkanından görüşme talep etmez. Altyapısı oluşur, bütün kurumlar görüşür, birlikte adım atılır. Benim gururumu rencide eden konu, Türkiye’nin Cumhurbaşkanlığı makamına yakışmayacak halde illa ‘şunu yaparsan görüşürüz’ yaklaşımı.
“ATEŞKESİ TÜRKİYE-KATAR-ABD-MISIR SAĞLADI”
Gazze’de ateşkesi sağlayanlar bizdik. 2009’da Mısır’da Mübarek vardı. Hamas’ın itimat sorunu vardı. Hamas’ı ateşkese ikna eden Türkiye’ydi. Velid Muallim’le Hamas’ı ikna ettik. Sayın Abdullah Gül çift taraflı ateşkesi açıkladı. Mursi idareyle Hamas yakındı. Mursi idaresi ile Amerika ortasında inanç sorunu vardı. 2014 ateşkesini Türkiye-Katar-ABD ve Mısır sağladı.
“ARAP BAHARI’NI TÜRKİYE Mİ ÇIKARDI?”
Fransız ihtilali olduktan sonra Fransa’da dahi karşı ihtilaller yaşandı. Müslüman toplumların büyük meseleleri var, temelinde otokrasi var. O kadar temiz insanın manevi mirasını reddedemem. Arap Baharı Amerika ve Rusya tarafından istismar edildi. Türkiye mi çıkardı Arap Baharı’nı? Tunus’ta, Mısır’da, Yemen’de değişim yaşandı ondan sonra biz gittik. Seçimle işbaşına gelmiş Mursi’yle ilgi kurmayacak mıydık? 2011 Şubat’ından 2012 Haziran’a kadar herkesle konuştum. ‘Aday çıkarmayın koalisyon çıkarın’ dedim. ‘Tek bir cephe oluşturun’ dedim. Türkiye’den diğer telkin olduysa onu diğerlerine soracaksınız.
“GİDERSENİZ ORADA ROL OYNARSINIZ”
2006 Lübnan savaşı sonrası ne yaptıysam artık birebirini yapardım. Ağır bir Lübnan teması yaptık. Sayın Abdullah Gül’le gitmiştik. Sonrasında Lübnan’da o denli siyaset geliştirdik ki, Lübnan Cumhurbaşkanı bizim arabuluculuğumuzla seçildi ve sayın Erdoğan, Lübnan Meclisi’nde ağırlandı. Oraya nasıl gelindi pekala? Lübnan’a gittiğimiz için. İsrail ile şu manada ilgimiz vardı. İsrail-Suriye görüşmeleri başladığında Esad ve Olmert’e iki kuralımız oldu. Esad’a ‘Lübnan sakin olacak’, Olmert’e de ‘Gazze sakin olacak’ dedik. Bugünlerde Lübnan’a giden oldu mu hiç? Fransa Dışişleri Bakanı gitti. Eski sömürgeci olarak Fransa’nın gitmesi manalı da Türkiye Cumhuriyeti’nin gitmesi niçin anlamsız. Gittiğiniz vakit varlığınızı gösterirsiniz. Dünya diyecek ki ‘Türkiye burada rol oynuyor’.
“TÜRKİYE ARAP ÜLKELERİNİN VAGONUNA BİNMEDİ”
Geçenlerde Sisi Türkiye’ye geldi. Ankara’da toplantılar yapıldı. Tıpkı saatte Netanyahu basın açıklaması yaptı. Bütün dünya verdi, adam gösterisini yaptı. Dünyada kimse Ankara’daki görüşmeyi merak etmedi. Şu anda en büyük sorun sahiplenilmek. Birileri kendi kaygılarıyla dertlenilmesini istiyor. İsrail stratejisi Netanyahu’nun bildirisine dayandı: Biz aslında İran’la savaşıyoruz. Şu anda devletteki arkadaşların bunu yapmasını istiyorum. Alın haritayı önünüze beklenen yayılma halinde nerelerde kriz patlak verir? Rusya-Ukrayna savaşını yalnızca Rusya ve Ukrayna ile değerlendirmeyin. İsrail, Arap ülkelerine dönüp ‘Sizi İran tehdit ediyor’ diyor. Türkiye Arap ülkelerinin vagonuna binmiş ülke değil. Arap ülkelerinin dışında kendi özgün siyasetimizi takip ettiğimiz için başarılı olduk.
“LÜBNAN HİZBULLAH’TAN İBARET DEĞİL”
ABD Kongresi’nde Netanyahu konuştu. Bir davette bulundum ‘İsmail Haniye de Türkiye parlamentosunda konuşsun’. İsmail Haniye’nin İran ilişkisi yüzünden bir savaş yürüteceklerdi. Lübnan’ın Hizbullah’tan ibaret olmadığını dünyaya göstermek lazım.
“GAZZE KRİZİ, MISIR OLMADAN ÇÖZÜLEMEZ”
Bölgesel savaş yayıldığı anda Türkiye için risk görüyorum. Şu anda sayın Erdoğan’ın bölgede etkisi varsa, ki hala sürdüğüne inanıyorum. Tansiyonu azaltıcı birtakım önlemler almak lazım. Türkiye-İran-Azerbaycan üçlüsünü kurmuştuk. Şu anda en çok muhtaçlık duyulan vakit. Lübnan sonrasında İran’a dönük çok önemli operasyon sinyalleri var. İsrail’e karşı bölgenin sahipsiz olmadığını göstermek. Birinci manzara budur. Fransa Dışişleri Bakanı niye gidiyor? Çıkarı var. Türkiye Dışişleri Bakanı niye gitmiyor? 2007 yılında Ahmedinejad bizim arabuluculuğumuzla Suudi Arabistan’a gitti. Gazze krizi Mısır devrede olmadan çözülmez.
“SAYIN BAHÇELİ’NİN AÇIKLAMALARI ANLAMLI”
Bu milletin hizmetkârıyım, bu devletin yücelmesini isterim. Geçen sene dört beş sefer aksiyon planı teklifi yaptım. Sayın Erdoğan’ın itibarı Türkiye’nin prestijidir. Ahlaki çöküşe, asayiş sıkıntılarına muhalefetimi yükseltirim. Sayın Bahçeli’ye teşekkür ettim. Hamas konusunda muhalefet terör tanımlaması yaparken sayın Bahçeli’nin tavrı önemliydi. Devlet bana muhtaçlık isterse burdayım, millet muhtaçlık isterse buradayım. Sayın Bahçeli ile de görüşürüm. Bunun için rastgele bir pürüz yok. Şu anda iktidarda olanların yaparsa güzel olacağı şey şudur; İsrail açık halde Arap ülkeleri ile İran’ı, mümkünse Türkler’le Kürtleri, Arapları, Acemleri birbirine düşürmek onların stratejisidir. Bilhassa bölgedeki Kürtleri kullanma ihtimaline karşı Türkiye içinde de bölgede de bu münasebetleri canlandırmak doğrudur. Sayın Bahçeli’nin açıklamaları anlamlıdır.
“SİYASETİN DAĞINIKLIĞINI GİDERMEK LAZIM”
Birisi bana dedi ki, ‘Stratejik Derinlik’i tekrar yazarsanız neleri gözden geçirirsiniz’ dedi. Başına ‘Psikolojik faktörleri’ dedim. Siyasi vizyon, irade ve psikolojiyi birlikte pahalandırmak lazım. Türkiye’nin sorunu şu anda asayiş sorunudur. Siyasetin dağınıklığını gidermek lazım. Benim DEVA, Saadet ve Tekrar Refah’a bir ortaya gelmem bugün de geçerlidir.
DÜNYA
28 gün önceMAGAZİN
28 gün önceGÜNDEM
28 gün önceEKONOMİ
28 gün önceEKONOMİ
28 gün önceYEREL HABERLER
28 gün önceTV90HABER
28 gün önce