Gülcan Işık

Gülcan Işık

17 Ekim 2024 Perşembe

Türkiye’de Astrolojinin Ortaya Çıkışı ve Gelişimi

Türkiye’de Astrolojinin Ortaya Çıkışı ve Gelişimi
0

BEĞENDİM

ABONE OL

Astroloji, insanlık tarihi kadar eski bir geçmişe sahip olan ve evrenin düzeni ile insan yaşamı
arasındaki ilişkiyi inceleyen bir disiplindir. Bugün popülerliği dünya genelinde artan astroloji,
Türkiye’de de önemli bir geçmişe ve kültürel mirasa dayanır. Peki, astroloji Türkiye’de nasıl ve
ne zaman ortaya çıkmıştır?
Astroloji, Mezopotamya’dan Anadolu’ya uzanan topraklarda binlerce yıldır var olan bir
uygulamadır. İlk olarak Mezopotamya’da gelişen gökbilimi ve astroloji, M.Ö. 2000’li yıllarda Asur
ve Babilliler aracılığıyla Anadolu’ya ulaşmıştır. Anadolu’da yaşayan Hititler ve sonrasında
Frigler, gökyüzü olaylarına büyük ilgi göstermiş ve bu bilgiyi hayatlarının birçok alanında
kullanmışlardır. Bu dönemlerde gökyüzü hareketleri tarımsal faaliyetlerden savaşlara kadar pek
çok konuda bir rehber olarak kabul edilmiştir. Ancak bu astrolojik bilgi daha çok göksel
gözlemlerden ibaret olup, bireysel yorumlardan uzak, toplumsal işlevi olan bir olgu şeklinde
yaygınlaşmıştır.
Astrolojinin bireysel yaşamı etkileme gücü üzerine olan inanç, daha çok Helenistik dönemde,
Büyük İskender’in doğu seferleri sonrasında Anadolu’ya gelmiştir. Bu dönemde Batı ve Doğu
astroloji bilgisi bir araya gelerek sentezlenmiş, astroloji de insanların kişisel hayatlarına dair
rehberlik edebilecek bir alan olarak kabul görmeye başlamıştır. Helenistik astroloji, özellikle
Roma ve Bizans İmparatorlukları döneminde Anadolu’da yaygınlaşmış ve etkisini yüzyıllar
boyunca sürdürmüştür.
Selçuklu ve Osmanlı dönemlerinde ise astroloji, bilimsel bir disiplin olarak kabul görmüştür.
İslam dünyasının önde gelen bilginleri, astronomi ve astroloji çalışmalarına büyük önem vermiş,
bu alanda önemli eserler ortaya koymuşlardır. Özellikle Osmanlı İmparatorluğu döneminde
astroloji, saray hayatında ve devlet yönetiminde büyük bir yer edinmiştir. Astrolojik haritalar,
padişahların tahta çıkışlarından sefer planlamalarına kadar birçok önemli kararda kullanılmıştır.
Osmanlı sarayında “müneccimbaşılık” makamı kurulmuş ve devletin resmi astroloğu olan
müneccimbaşılar, gökyüzü olaylarını takip edip önemli olaylar öncesinde yorumlar yapmışlardır.
Özellikle Osmanlı’nın son dönemlerinde müneccimlik geleneği ve astrolojik uygulamalar, daha
da kurumsallaşmış ve etkisini artırmıştır.
Cumhuriyet dönemine geçişle birlikte astroloji, Batı’daki gelişmelere paralel olarak Türkiye’de
yeniden popülerlik kazanmaya başlamıştır. 20. yüzyılın ortalarından itibaren Batı astrolojisi,
Türkiye’de yaygın olarak uygulanmaya başlamış ve günlük hayatta kendine yer bulmuştur.
Özellikle gazete ve dergilerde yayımlanan burç yorumları, geniş kitleler tarafından ilgiyle takip
edilmiştir. Astroloji, günlük hayatın bir parçası haline gelmiş; bu dönemde birçok astrolog, halkın
ilgisini çeken burç ve gökyüzü yorumlarıyla tanınmıştır.
Günümüzde ise astroloji Türkiye’de sadece burç yorumlarından ibaret olmayan, daha
derinlemesine bir ilgi alanına dönüşmüş durumdadır. Astroloji eğitimi veren okullar, bireysel
danışmanlık hizmetleri ve sosyal medyada aktif astroloji platformları, bu alana olan ilginin ne
denli arttığını göstermektedir. Ayrıca, astrolojinin psikolojik ve ruhsal yönü üzerine yapılan
çalışmalar, bu disiplini daha derin ve kapsamlı bir hale getirmiştir.
Türkiye’de astroloji, binlerce yıllık bir geçmişe dayanan köklü bir gelenektir. Antik çağlardan
Osmanlı İmparatorluğu’na kadar uzanan bir yolculukta astroloji, hem toplumsal hem de bireysel
hayatı etkilemiş ve yönlendirmiştir. Bugün ise modern dünyanın gereksinimlerine uyum
sağlayarak, Türkiye’de giderek daha geniş bir kitleye hitap eden bir rehberlik aracı olmaya
devam etmektedir.
M.Ö. 2000’ler:
Mezopotamya ve Anadolu’da İlk Astrolojik Bilgiler: Babilliler ve Asurlular, gökbilimi ve astrolojiye
dair ilk bilgileri Anadolu’ya taşırlar. Hititler, Frigler ve diğer Anadolu uygarlıkları, gökyüzü
gözlemlerini tarım ve toplumsal olaylar için kullanır.
M.Ö. 323 – M.S. 30:
Helenistik Dönem: Büyük İskender’in doğu seferleri ile Batı ve Doğu astroloji bilgisi Anadolu’ya
gelir. Bu dönem astrolojinin bireysel hayatı etkileyen bir disiplin olarak geliştiği dönemdir.

  1. yüzyıl – 11. yüzyıl (İslam’ın Altın Çağı):
    İslam Dünyasında Astronomi ve Astroloji: İslam dünyasının önemli bilim insanları astroloji ile
    ilgilenmeye başlar. El-Battani (858-929), El-Fergani (805-880), ve Biruni (973-1048) gibi isimler
    gökyüzü hareketleri üzerine bilimsel çalışmalar yapar.
  2. yüzyıl – 19. yüzyıl (Osmanlı Dönemi):
    Osmanlı’da Müneccimbaşılık: Astroloji, Osmanlı sarayında devlet yönetiminde önemli bir yer
    kazanır. Osmanlı sarayında müneccimbaşılık makamı kurulur ve müneccimbaşılar astrolojik
    haritalar çıkararak, önemli olaylar için yorumlar yaparlar.
    Takiyüddin (1526-1585): Osmanlı’nın en önemli astronom ve astrologlarından biridir. İstanbul’da
    kurduğu gözlemevi, dönemin en ileri gökbilim çalışmalarının yapıldığı bir merkez olmuştur.
    Ancak gözlemevi, padişah III. Murad’ın emriyle yıkılmıştır.
  3. yüzyıl sonları:
    Müneccimbaşı Ahmed Dede (1778-1848): Osmanlı’nın son müneccimbaşılarından biridir.
    1848’de Osmanlı müneccimbaşılık kurumu resmen sona erer, ancak astroloji halk arasında
    varlığını sürdürmeye devam eder.
  4. yüzyıl başları (Cumhuriyet Dönemi):
    Cumhuriyet Döneminde Astroloji ve Burç Yorumları: 1950’li yıllardan itibaren Türkiye’de gazete
    ve dergilerde burç yorumları yayınlanmaya başlar. Bu yorumlar, halk arasında astrolojiye olan
    ilgiyi artırır.
    1970’ler ve Sonrası:
    Hakan Kırkoğlu: Modern Türk astrolojisinin önde gelen isimlerinden biri olarak kabul edilen
    Hakan Kırkoğlu, astrolojinin Türkiye’de yeniden bilimsel bir disiplin olarak kabul edilmesine
    katkıda bulunmuştur.
    2000’ler ve Sonrası:
    Barış İlhan, Öner Döşer, Oğuzhan Ceyhan, Zafer Özyiğit, Devrim Dölen, Şebnem Ekşib,,, :
    Günümüzde gerek sosyal medyada gerekse televizyon programlarında astroloji üzerine
    yaptıkları çalışmalarla tanınan uzman isimlerdir. Bu isimler farklı astroloji alanlarında çalışmalar
    yapmış yine bu alanda bir çok öğrenci yetiştirmiş ve Astrolojinin halk arasında geniş kitlelere
    ulaşmasına katkıda bulunmuşlardır.
    İlerleyen dönemlerde astroloji alanındaki gelişmeler dahada önem kazanacağa benziyor ne
    dersiniz?