Bağımlılar Toplum Tarafından Damgalanıyor
Yeşilay Yönetim Kurulu Üyesi Mustafa Davet Soyer, bağımlı şahısların toplum tarafından "damgalandığını" belirterek, bunun bağımlılıkla çabayı zorlaştırdığını ve bu bireyleri suça ittiğini söyledi.
Soyer, AA muhabirine, kumar, alkol, uyuşturucu üzere bağımlılıkların tedavisinde karşılaşılan toplumsal pürüzleri kıymetlendirdi.
Dünya Sıhhat Örgütü ve memleketler arası kuruluşların, bağımlılığı çeşitli kriterler çerçevesinde tanımladığına dikkati çeken Soyer, "Temel olarak bağımlılığı, internet, kumar, tütün, alkol ve uyuşturucu olarak kategorize edebiliriz." dedi.
Soyer, bir kişinin "bağımlı" olarak kabul edilebilmesi için bu durumun tüm hayatını olumsuz etkilemesi gerektiğine dikkati çekerek, bağımlı bireylerin bağımlı oldukları şeyleri hayatlarının merkezine koyduklarını ve tüm alakalarını ona nazaran dizayn ettiklerini lisana getirdi.
Bağımlılığın bireylerin toplumsal münasebetlerini bozduğuna işaret eden Soyer, "Bağımlılığın yıkıcı olması gerekiyor. Örneğin, oyun bağımlılığı hakkında konuşalım. Artık oyun oynamak kişinin toplumsal alakalarını bozduğu bir duruma geliyorsa biz bu şahıslara de bağımlı diyebiliyoruz." biçiminde konuştu.
Ayrımcılık bağımlıları suça itiyor
Soyer, toplumun bağımlılar hakkında muhakkak stereotipiler oluşturduğunu kaydederek, "Bağımlı dediğimizde aklımıza berduş üzere üstü başı dağınık, saç sakal karışık üzere bir tipoloji geliyor lakin günlük hayatta bilhassa bu kumar bağımlılığı dediğimiz olguda bir şirketin CEO'su hatta çok kıymetli mevkilerdeki şahıslar bile bağımlı olabiliyor." tabirlerini kullandı.
Bağımlılığa bir hastalık olarak yaklaşılması gerektiğinin altını çizen Soyer, şöyle devam etti:
"Bir şahsa 'bu bağımlı' dendiği vakit bu tedavi süreçlerini de etkiliyor. Bağımlılığın bir hastalık olduğunu ve bunun tedavisi olduğunu söylüyoruz. Kanser hastasını ya da öteki hastalıkları olan şahısları nasıl ötekileştirmiyorsak, bağımlıları da o denli ötekileştirmemek gerekiyor. Bağımlı şahısları damgaladığımızda ya da ön yargılı davrandığımızda bu bireylerin içe kapanma haline bürünerek bağımlılık tedavilerinden uzaklaştıklarını görüyoruz. Bireylerin, bağımlılıktan kurtulmak için kurulan sistemlere gitmemesinin sebebinin de damgalanma korkusu olduğunu biliyoruz. Bu şahısları toplumsal olarak ötekileştirmezsek ve damgalamazsak tedavileri daha kolay olur."
Soyer, bağımlı şahısların, toplumsal ön yargılar nedeniyle en yakın etraflarına bile durumlarından bahsetmediğine değinerek, "Ayrımcılığa maruz kalmış, ötekileştirilmiş bireyler toplumdan uzaklaştığı vakit tedaviye de kapalı oluyor. Bağımlılar bunun bir hastalık olduğunu bilse bile tedaviye gitmiyor." diye konuştu.
Tedavilerin bağımlılığın birinci evresinde daha kolay ve başarılı olduğunu belirten Soyer, şu değerlendirmede bulundu:
"Tedaviyi reddeden bireyler çok bağımlılık evresine geçiyor ve vakit zaman suça bulaşabiliyor. Bu bahiste kamuya yansıyan olaylar var. Cezaevlerindeki insanların yaklaşık üçte biri bağımlılıkla alakalı nedenlerle mahpus yatıyor. Bu insanları ötekileştirdiğimizde, tedavi olmayacakları için potansiyel birer hatalı haline gelebiliyorlar. Şayet bu insanları ötekileştirmez tedavi edersek topluma kazandırabiliriz."
"YEDAM saklılık prensibi ile çalışıyor"
Soyer, Türkiye'de bağımlılıkla resmi ve sivil toplum kuruluşları aracılığıyla gayret edildiğini bildirerek, Yeşilay'ın bağımlılar için açtığı 107 Yeşilay Müracaat Merkezi (YEDAM) olduğu bilgisini paylaştı.
Yeşilay Cemiyeti'nin bugüne kadar 13-18 yaş ortası 20 bin gence bağımlılık tedavisi uyguladığını lisana getiren Soyer, "YEDAM'larımız zımnilik temeliyle hareket ederek hiçbir formda bağımlıların bilgisini dışarı sızdırmıyor. Yani bağımlılar damgalanmadan tedavi süreçlerini YEDAM'larda tamamlıyor. Bu saklılığa çok kıymet veriyoruz." dedi.
Soyer, bağımlı bireylerin, uğradığı toplumsal ayrımcılıkla ilgili farkındalık oluşturmak istediklerinin altını çizerek, kelamlarını şöyle tamamladı:
"Türkiye Yeşilay Cemiyeti'nin 110 spor kulübü var. Biz spor faaliyetleriyle gençlerimizi bağımlılığa karşı bilinçlendirmek için gayret sarf ediyoruz. Farklı vilayetlerdeki 20 milyon gencimize, bin 400 formatör eğitimciyle bağımlılık eğitimleri verdik. Bütün gençlerimize ulaşmaya çalışıyoruz. Biz gençlerimize bağımlılığın bir hastalık olduğunu ve tedavi edilebilir algısını yerleştirerek bağımlı olduklarında daha kolay atlatılmasını istiyoruz. Bağımlılar, Türkiye Yeşilay Cemiyeti'nin kurumlarına, şubelerine, YEDAM'larına başvurup bilgi alabilir ve tedavi olabilirler."