ADALET Bakanı Yılmaz Tunç, “Anayasamızda çok sayıda değişiklik yapıldı. Hem yapısal hem hak ve hürriyetler bakımından, husus sayısından fazla değişiklik var. Natürel bu da anayasanın hususları ortasındaki yeknasaklığı da bozdu. O nedenle işte son vakitlerde çıkan tartışmalar, anayasanın hususlarını farklı yorumlayan yüksek yargı konseylerimiz. Bu cins tartışmaların gelecekte de olmaması için yeni, demokratik, sivil, hususlarıyla uyumlu ve temel hak ve özgürlükleri öne alan bir toplum mukavelesini yapmak milletimize olan borcumuzdur” dedi.
Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, açılış ve ziyaretlerde bulunmak üzere Yalova’ya geldi. Kente gelişinde, Yalova Valisi Hülya Kaya ve Yalova Cumhuriyet Başsavcısı His Bayar Öztürk tarafından karşılanan Bakan Tunç, cuma namazını Yalova Merkez Mescidi’nde kıldı. Tunç namaz sonrası, Yalova Vilayet Genel Meclis Üyesi Burçin Tangürek’in babası Yüksel Tangürek ile Cumhuriyet Halk Partisi Yalova Belediye Meclis Üyesi Bircan Çuhadar’ın babası Aydın Çuhadar’ın cenaze namazına da katıldı. Bakan Tunç, Yalova Valiliği ziyaretinin akabinde, Yalova Adalet Sarayı Ek Hizmet Binası’nın açılışını gerçekleştirdi. Bakan Tunç, törende şöyle konuştu:
“Adalet mülkün temelidir. Adalet toplumsal barış ve huzurun teminatı, adalet, Mevlana’nın tabiriyle her şeyi yerli yerine koymaktır. Hakkı olana hakkını vermektir. Hak edene de hak ettiği yaptırımı gerçekleştirmektir. Münasebetiyle adaletin tecellisinde misyon yapanlar da kutsal bir vazifesi icra ediyorlar. Bizim anlayışımızda peygamber efendimizin hadisi şerifi var; ‘Bir saat adaletle hükmetmek, bin saat ibadetten hayırlıdır’ diyor. Hasebiyle bu türlü adaletin kutsal bir görev olduğunu bilerek çalışan yargı çalışanlarımızın çalıştığı yerlerin da tekrar adaletin vakarına uygun olması lazım. Adaletin tecellisi için natürel ki yalnızca binalar kâfi değil. Adaletin tecellisi için hukuk devleti kural. Hukuk devleti olabilmesi için bir ülkenin, demokratik hukuk devleti olabilmesi için, yasamasıyla, yürütmesiyle ve tarafsız ve bağımsız yargısıyla, kuvvetler ayrılığının olması lazım. Doğal tarafsız ve bağımsız yargının adaleti tecelli edebilmesi için de evet fiziki yerler gerekiyor. O fiziki yerlerin içerisinde uygulanacak toplumun muhtaçlığına yanıt veren mevzuatın olması gerekiyor. ve o mevzuatı uygulayacak olan insan ögesi yargıcımızın, savcımızın, avukatımızın ve adliye çalışanlarımızın, bilhassa o binalar içerisinde, o mevzuatı hakkıyla, o yargının önüne gelen bireylere uygulaması gerekiyor. Münasebetiyle 3 öge kıymetli. Doğal ki en kıymetli öge insan ögesi ve yeniden gereksinime yanıt veren mevzuatın olması.”
’80 YILDAN BU YANA UYGULANAN MEVZUATI, 22 YIL İÇERİSİNDE YENİLEDİK’
Son 22 yılda yargı mevzuatında çok değerli iyileştirmeler yaptıklarını, Türk Ceza Kanunu, Ceza Muhakemesi Kanunu, Borçlar Kanunu, ticaret, hukuk muhakemelerinin yenilendiğini söyleyen Tunç, şunları söyledi:
“80 yıldan bu yana uygulanan, artık toplumun muhtaçlığına karşılık vermeyen, yenilenmesi gereken bu temel mevzuatın tamamını son 22 yıl içerisinde yeniledik. Natürel bu 22 yıl içerisinde, 2005’te Ceza Kanunu, sonrasında işte Ceza Muhakemesi, sonrasında borçlar, hukuk muhakemeleri. Bunların üzerinden de 20 yıl geçti neredeyse. Bir kısmının üzerinden 10 yıl, bir kısmın üzerinden 15 yıl geçti. Natürel bu süreç içerisinde de yeniden toplum durağan değil, muhtaçlıklar gelişiyor. Yeni kabahat tipleri ortaya çıkıyor. İnternet çağındayız, toplumsal medya çağındayız. Hasebiyle teknolojinin de gelişmesiyle, insanların, milletimizin gereksinimlerinin farklılaşması, ticaretin gelişmesi nedeniyle de bu kanunlarımızda yeni güncelleme muhtaçlıkları doğdu. Doğal bu güncellemeyi de gecikmeksizin daima bugüne kadar gerçekleştirdik. Yargı Islahatı Strateji Evrakları ile planlı biçimde yaptık bunu. 2009’da Yargı Islahatı Strateji Dokümanımızda çok sayıda yargı paketini Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin gündemine getirerek yasalaştırdık. 2015’te ikincisi, 2018 yılında da üçüncüsü hayata geçti ve o süreç içerisinde hem vatandaşlarımızdan gelen hem de uygulayıcılarımızdan, akademisyenlerimizden, bilim insanlarımızdan aldığımız görüşlerle, mevzuatımızı muhtaçlığa yanıt verir hale getirmenin çabası içerisinde olduk.”
‘TÜRKİYE YÜZYILININ YARGI ISLAHATI DOKÜMANI OLACAK’
4’üncü Yargı Islahatı Strateji Belgesi’nin, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından açıklanacağını hatırlatan Bakan Tunç, “Tabii geldiğimiz noktada artık sıra 4’üncü Yargı Islahatı Strateji Evrakında. Türkiye Yüzyılının Yargı Islahatı Evrakı olacak. Cumhuriyetimizin ikinci yüzyılına adım attığımız şu periyotta, bilhassa toplumun muhtaçlığına yanıt verecek olan çok sayıda düzenlemeyi hayata geçirmeyi inşallah önümüze gaye olarak koyacağız ve kısa, orta, uzun vadeli maksatlar biçiminde, yasamasıyla, yürütmesiyle, yargısıyla hayata geçirmenin uğraşı içerisinde olacağız. Yargı Islahatı Strateji Evrakımızı hazırlarken bir buçuk yıllık bir vakit içerisinde, yargıçlarımız, savcılarımız, istinafıyla, birinci derecesiyle, Yargıtay’ıyla, her derecedeki mahkemesiyle, uygulamadan kaynaklanan görüşleri aldık. 1,5 yıllık bir mühlet içerisinde bunları gerçekleştirdik. Evvelki evraklarda tutturulamayan gayeler var, yapılması gerekenler var. Onları da yine dikkate aldık. Avukatlarımızdan, barolarımızdan, tekrar akademisyenlerimizden, hukuk fakültelerimizden ve sivil toplum kuruluşlarımızdan, hukuk alanında. görüşler aldık. ve vatandaşlarımızdan da görüşler aldık. Hala da almaya devam ediyoruz. yargıreformu.adalet@gov.tr’den vatandaşlarımız da görüşlerini söz edebiliyorlar. Şu anda 45 bin civarında farklı görüş, Adalet Bakanlığımızın internet sitesine de ulaşmış durumda. Tüm bunları değerlendirdik. Değerlendirmeye de devam ediyoruz. Son istişarelerimizi yaptıktan sonra hem kabinemize, hem meclis kümemize, Sayın Cumhurbaşkanımıza arz edeceğiz. Sayın Cumhurbaşkanımız kamuoyuyla paylaşacak ve o evrakta yer alan gayeleri de birer birer yerine getirme uğraşı içerisinde olacağız” diye konuştu.
‘CEZASIZLIK ALGISININ ORTADAN KALDIRILMASINA YÖNELİK ÇALIŞMALARIMIZ OLACAK’
Son vakitlerde tartışmalara neden olan cezasızlık algısıyla ilgili düzenlemelerin de Yargı Islahatı Strateji Dokümanı içinde yer alacağını söyleyen Tunç, “Özellikle son günlerde tartışma konusu olan, toplumda milletimizi huzursuz eden kimi cürümler bakımından, bilhassa cezasızlık algısının ortadan kaldırılmasına yönelik değerli çalışmalarımız olacak. Yargı Islahatı Strateji Dokümanımızın birinci 3 aylık, 6 aylık amaçları ortasında yer alacak olan bu düzenlemeleri, hızla Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin gündemine, taslaklar halinde milletvekillerimizin takdirlerine sunacağız. Bir kısmı idari uygulamalarla gerçekleşebilecek konular. Burada bilhassa cürüm ve suçluyla uğraşta topyekun milletçe hareket etmeliyiz. Çocuklarımızı korumalıyız, gençlerimizi korumalıyız. Bilhassa internet çağındayız. Toplumsal medyanın da tesiriyle bilhassa birtakım hata tiplerinde artış olduğunu üzülerek görüyoruz. Bu nedenle gerek dolandırıcılık hataları gerek bilişim yoluyla işlenen farklı farklı cürümler. Tüm bunlarla daima bir arada gayret edeceğiz. Güvenlik güçlerimizle, polisimizle, jandarmamızla, kolluğumuzla ve yargı teşkilatımızla bir arada, kabahat ve suçluyla gayret ederek, toplumun huzur ve güvenliğini bozan cürüm şebekeleriyle, hukuk nizamı içerisinde, hukukun üstünlüğünü de temel alarak gecikmeksizin bunu gerçekleştirmenin çabası içerisinde olacağız” tabirlerini kullandı.
‘SUÇ İŞLEYENLERE TABAN HAZIRLAMAK ÖZGÜRLÜK KAPSAMINDA OLMAZ’
Bakan Tunç, konuşmasını şöyle sürdürdü:
“Tabii daima tenkit konusu olan, bilhassa kimi kabahatlerde alt hudutların çok aşağıda olduğu tarafında bilim insanlarımızın, hukukçularımızın da görüşleri var. Uygulayıcılarımızın da var. Bu cürüm tipleriyle ilgili olarak birtakım düzenlemeler yapılabilir. Tekrar kontrollü özgürlük uygulamalarıyla ilgili olarak, kimi sınırlamalar getirilebilir. Tüm bunları biz alternatifli olarak, şartlı salıverme müddetleriyle ilgili, bilhassa çocuk istismarının önlenmesi, bayan cinayetlerinin en aza indirilmesi, yok edilmesi konusunda bilhassa çok hassasız. Bayana şiddet bizim kırmızı çizgimiz. Bayanlarımızı korumalıyız. Bayanlarımıza yönelik her türlü kötülük insanlığa ihanettir. Çocuklarımıza yönelik her türlü kötülük, yeniden geleceğimize ihanettir. Etrafındaki tehlikelere karşı en korunmasız şahıslar çocuklarımız. Her birinin elinde cep telefonları ve o cep telefonlarıyla maalesef karşılarında kimliğini gizleyen hata şebekeleri. O nedenle siber hatalar bakımından da artık çok daha tesirli, nasıl polisimiz devriye geziyor, fiziki olarak sokakların güvenliğini sağlıyorsa, tekrar sanal dünya, bilhassa kimliğin gizlendiği, gizlenerek cürümlerin işlendiği o dünyada da artık devriyelerimizi daha da artırarak, hukuk içerisinde onlarla da çaba etmeliyiz. O alandaki gayret biraz kolay değil. Zira kimliğini gizleyerek, milletlerarası toplumsal medya şirketlerinin yargı kararlarını uygulama noktasındaki çekimserliği ve sorumsuzluğu da diyebiliriz. Lakin biz bu şirketlere de şunu söylüyoruz. Türkiye Cumhuriyeti Devleti bir hukuk devletidir. Hukuk devletinin kurallarına, bizim vatandaşlarımız, bizim şirketlerimiz uyuyorsa siz de bu ülkede hizmet veriyorsanız o vakit bu ülkenin imkanlarıyla, bu ülkenin beşerlerine hizmet veriyorsanız, o vakit Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin hukuk kurallarına, kanunlarına da sizler uymak zorundasınız. O nedenle kabahatin önlenmesi bakımından bize dayanak olan toplumsal medya şirketleri yayınlarına devam eder. Basın özgürlüğünün alabildiğine, fikir ve niyet özgürlüğünün alabildiğine yanındayız. Lakin fikir özgürlüğü demek, basın özgürlüğü demek, o hata işleyenlere yer hazırlamak demek özgürlük kapsamında olmaz. Bu manadaki kararlılığımızı da daima bir arada tüm kurum ve kuruluşlarımızla, yargımızla sürdüreceğimizi belirtmek istiyorum.”
‘MİLLETİMİZE OLAN BORCUMUZU YERİNE GETİRELİM’
Yeni anayasa çalışmalarına da değinen Tunç, “Anayasamız, inşallah yeni bir anayasa, demokratik, sivil, iştirakçi bir anayasayı yaparsak, Türkiye Yüzyılına başladığımız şu manalı periyotta, milletimize olan borcumuzu da yerine getirmiş oluruz. İnşallah mecliste 28’inci devir parlamentosu bir uzlaşma sağlanır, bir toplum kontratı hüviyetinde, vesayetçi ruhu büsbütün ortadan kaldırmış, bir demokratik anayasayla inşallah yolumuza devam ederiz. Alışılmış anayasamızda bugüne kadar çok sayıda ıslahat yapıldı. Bayan haklarından, çocuk haklarına varıncaya kadar. Hak arama özgürlüğünü genişleten, kamu denetçiliğinin kurulması, özel hayatın kurulmasıyla ilgili, ferdî bilgilerin korunmasıyla ilgili yapısal kurumlar, kuruluşlar, mevzuat oluşturuldu. Alışılmış bunun yanı sıra darbeci zihniyete geçit vermeyen, vesayetçi ruhu azaltmaya yönelik, değerli yapısal ıslahatlar da yapıldı. Bunlar hiç küçümsenecek işler değil. Ulusal Güvenlik Şurası’nın yapısı, Yüksek Askeri Şura’nın yapısı, Devlet Güvenlik Mahkemeleri’nin kaldırılması, askeri yargının kaldırılarak, yargı birliğinin sağlanmış olması. Sıkıyönetim ilan edilebilir diye bir karar vardı, kaldırıldı. Darbeciler yargılanamaz diye bir karar vardı. Bunların hepsini milletimizin takviyesiyle kaldırmayı başardık. Doğal anayasamızda çok sayıda değişiklik yapıldı. Hem yapısal hem hak ve hürriyetler bakımından, husus sayısından fazla değişiklik var. Doğal bu da anayasanın unsurları ortasındaki yeknasaklığı da bozdu. O nedenle işte son vakitlerde çıkan tartışmalar, anayasanın hususlarını farklı yorumlayan yüksek yargı konseylerimiz. Bu tıp tartışmaların gelecekte de olmaması için yeni, demokratik, sivil, unsurlarıyla uyumlu ve temel hak ve özgürlükleri öne alan bir toplum kontratını yapmak milletimize olan borcumuzdur. İnşallah ülkemiz bunu da başarır” diye konuştu.
‘ADALETİ, DEVLETİ YIPRATMAYA YÖNELİK GAYRETLERE MÜSAADE ETMEYECEĞİZ’
Yargı kararlarıyla ilgili tenkitlere de konuşmasında değinen Adalet Bakanı, 25 bin hakim ve savcının olduğunu, yılda 12 milyon kararın hassasiyetle verildiğini söyleyerek, “Gece gündüz fedakarca çalışıyorlar. Doğal bu süreç içerisinde, 12 milyon kararın içerisinde, tenkit konusu olan kararlar da oluyor. Ağır tenkide maruz kalınan durumlar da oluyor. Lakin tenkit hududunu aşan, o fedakarca çalışan 25 bin hakim ve savcımızı töhmet altında bırakan tenkitlere de şahit oluyoruz. Yargının yanlışlı kararları kendi içerisinde düzeltilme imkanı var. İstinaf süreci bunun için var. 2016’dan beri ülkemizde hukuksal kontrol üç dereceli sisteme çıkardık. İki dereceyle yetinmedik. Birinci derece, istinaf ve temyiz dedik. ve bu süreç içerisinde itirazla, istinafla, temyizle, hukuksal kontrole tabi olan kararların, çabucak daha birinci derecede verilen bir kusurlu kararın ya da farklı yorumlanan bir kararın, güya tüm yargı böyleymiş formundaki bir genellemenin de gerçek olmadığını tabir etmek istiyorum. Burada elbette ki bu yanlışlı kararları en aza indirmek lazım. Fakat en aza indirirken, olağan bu uğraşı de göz arkası etmemek lazım. Evet hukuk dışına çıkan, tekrar yanlışlı kararın ötesinde, farklı formda yorumlanabilecek kararlarla ilgili olarak da Yargıçlar Savcılar Konseyimizin kontrol yetkisi aslında var. Müfettişlerimiz bunun için var. ve bu manada da gerekli kontrolleri gerçekleştiriyorlar. O nedenle o genellemelerden, karalamalardan alışılmış bunların bir kısmı da maalesef kasıtlı. Bunların bir kısmı, bilhassa adalet sistemine yönelik bir ekip karalama çalışmaları uğraşı içerisinde, basın-yayın yoluyla yaparak, bilhassa devletin temeli olan, adaleti yıpratmaya ve devleti yıpratmaya yönelik uğraşlara da müsaade etmeyeceğimizi tabir etmek istiyorum” dedi.
‘MOTTOMUZ, GECİKMEYEN VE ÖNGÖRÜLEBİLİR ADALET SİSTEMİ’
Yargı Islahatı Strateji Dokümanı ile yargıdaki gecikmelerin önüne geçileceğini de söyleyen Tunç, “Yargı Islahatı Strateji Evrakımızda, bizim mottomuz şu; hukukun üstünlüğünü temel alan, gecikmeyen ve öngörülebilir bir adalet sistemi. 22 yıldan bu yana çok uzaklık aldık. Artık daha fazla uzaklık almamız lazım. Vatandaşlarımızın yargıdan memnuniyetini daha üst noktalara taşımamız lazım. Bunun için de Yargı Islahatı Strateji Dokümanımızda çok kıymetli konular olacak. Bilhassa gecikmeyen sistemin tesisini, daima bir arada gerçekleştirmek durumundayız. 6 ay sonrasına, 1 yıl sonrasını duruşma vermememiz lazım. Duruşma başladığı vakit bitmesi lazım. Kanıtların evvelden toplanmış olması lazım. Şayet beklenen bir kanıt varsa, 6 ay o kanıt için beklememek lazım. Şayet o kanıtı gönderen, yargılamayı uzatıyorsa, bekletiyorsa, o vakit onun da yaptırımını uygulamak lazım. Uzmanlık sistemiyle ilgili yapılabilecekler var. Tüm bunlar bizim Yargı Islahatı Strateji Dokümanında. Hukukçularımız açıklandığında şunu görecek. ‘Evet bu şimdiye kadar aslında yapılmalıydı’ diyecek ve daima bir arada biraz daha çok çalışacağız. Katibimizle, hakim, savcımızla vatandaşlarımız için biraz fazla mesai sarf edeceğiz. Defter dolu deyip, 6 ay sonraya ertelemeyeceğiz. Deftere bir sayfa daha ek edeceğiz. Yetmezse iki sayfa daha ek edeceğiz. Zira vatandaşlarımız yargıya güvenmek istiyor” sözlerini kullandı.
‘BİR AN EVVEL BELGELERİN KARARA BAĞLANMASI LAZIM’
Yeni hakim ve savcı atamalarının yanı sıra mahkeme sayılarının da artırıldığına dikkat çeken Tunç, “Son 1 yılda bilhassa tıkanan mahkemelerde belge sayısının fazla olduğu yerlerde yeni mahkemelerin açılmasını sağladık. Natürel mahkemelerimizin gereksinime nazaran sayılarını arttırmaya devam ediyoruz. Bilhassa istinafta ağırlaşan dairelerde daire sayılarının arttırılması, oralardaki hakim, savcı sayılarının arttırılmasına yönelik çalışmalarımız da devam ediyor. Bilhassa son 1 yılda isimli yargıda, 2 bin 294 yeni hakim, savcı atamasını yaptık. Son 1 yılda, 24 bin 798’e yükselmiş oldu. Tekrar mahkeme sayılarında da isimli yargıda 3 bin 500 mahkeme vardı. 7 bin 100’e çıktı, 2024’e kadar geçen müddette. Son 1 yılda da 2 bin 812 yeni mahkemenin kurulmasını sağladık. Zira oralarda bir an evvel belgelerin karara bağlanması lazım” diye konuştu.
‘6 MİLYON EVRAKTAN 4 MİLYONU UZLAŞMAYLA SONUÇLANDI’
Yargının yükünü hafifletmek için arabuluculuk sistemini getirdiklerini de hatırlatan Bakan Tunç, “Tüm bunları alternatif uyuşmazlık tahlil yollarını de daha da geliştirerek, arabuluculuk önüne 2013’ten bu yana 6 milyon evrak geldi yaklaşık. Bunun 4 milyonu yaklaşık uzlaşmayla sonuçlandı. Demek ki bu sistemleri de geliştirdiğimizde, vatandaşlarımız barışmaya hazır. Dostça tahlile hazır. Bizim geleneğimizde var. Hasebiyle en son kira uyuşmazlıklarında, zarurî arabuluculuk sistemini getirdik. ve davaların yarısı, uyuşmazlıkların yarısı davaya dönüşmeden barışarak, tokalaşarak gerçekleşti. Hasebiyle bunları da önemsiyoruz. 6 milyon uyuşmazlık mahkemelere gelmiş olsaydı başka bir yük teşkil edecekti. 4 milyonun uzlaşmayla sonuçlanması, mutabakatla sonuçlanması çok önemli” sözlerini kullandı.
‘DÜNYA TARİHİNE KARA BİR LEKE OLARAK GEÇTİLER’
Kabinenin, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın liderliğinde, evvel insan anlayışıyla çalışmalarını sürdürdüğünü söyleyen ve İsrail’in Gazze akınlarını işaret eden Adalet Bakanı, konuşmasını şöyle sürdürdü:
“Türkiye ekseni dediğimiz, dünyada hakkı, hakkaniyeti, adaleti savunan bir dış siyasetle, dünyada mazlumların sesi olmaya devam ediyoruz. İşte Filistin’de 1 yılı geçti artık, bir soykırım yaşanıyor. Bir adaletsizlik var, bir hukuksuzluk var. İnsan hakları ihlali var. Soykırım hatası var. Fakat maalesef dünya, memleketler arası kuruluşlar maalesef tahlil üretemiyor. Türkiye olarak daima hakkaniyeti seslendirmeye devam edeceğiz. Memleketler arası Adalet Divanı’ndan katılma talebinde bulunduk. İsrail devletinin orada soykırım mukavelesini ihlal ettiği için, bu yargılama sürecine kanıtlarla biz katkıda bulunduk. Bu önlem kararlarının uygulanmaması, dünya için başka bir sorun. İşte o nedenle diyoruz daha adil bir dünya mümkün. ‘Dünya 5’ten büyüktür’ diyoruz, milyonlarca insan yerinden yurdundan edildi. Maalesef onlara dayanak veren global güçler Avrupa’sı, Amerika’sı, maalesef dünyadaki katliama, Filistin’deki, Gazze’deki katliama ortak oldular. Milletlerarası Ceza Mahkemesi var, Milletlerarası Adalet Divanı’nın yanı sıra bir de Ceza Mahkemesi var. Başsavcı soruşturma başlattı, yakalama talep etti. Fakat o yakalama talep eden, savaş hatalısı, soykırım hatalısı gitti, Birleşmiş Milletler Genel Heyeti’nde konuşma yapabildi. Amerikan Kongresi’ne gitti, ayakta alkışlanabildi oradaki konuşması. İşte o suça ortak olanlar, onu alkışlayanlar, dünya tarihine kara bir leke olarak geçtiler. O kabahati işleyenler de eninde sonunda insanlık önüne çıkacak ve insanların huzurunda hesap verecekler.”
DÜNYA
13 Aralık 2024MAGAZİN
13 Aralık 2024GÜNDEM
13 Aralık 2024EKONOMİ
13 Aralık 2024EKONOMİ
13 Aralık 2024YEREL HABERLER
13 Aralık 2024TV90HABER
13 Aralık 2024