İDDK: Bir tarih belirterek emekli olmak isteyen memur belirttiği tarihten evvel talebini geri alabilir
Maddi Olay:
Davacının 03/04/2019 tarihinde 60 günlük yıllık müsaadeye ayrıldığı, tıpkı tarihte verdiği dilekçe ile 03/06/2019 tarihinden itibaren emekliye ayrılma isteğinde bulunduğu, lakin 09/04/2019 tarihinde Aksaray Valiliği gelen evrak kaydına giren dilekçe ile emeklilik dilekçesinin Belediye Liderince zorla imzalatıldığı, emekli olmak istemediği ve bu nedenle gereğinin yapılması isteminde bulunulduğu,
Davacının emeklilik talebinin Gülpınar Belediye Liderinin 24/04/2019 tarihli onayı ile uygun görüldüğü,
Davacının 09/05/2019 tarihli dilekçe ile Toplumsal Güvenlik Kurumuna müracaat ettiği ve emeklilik dilekçesinin sürece konulmamasını istediği,
Davalı yönetimin emeklilik süreçlerinin yapılması talebinin, Toplumsal Güvenlik Kurumunun 22/05/2019 ve 29/05/2019 tarihli süreçleri ile şimdi emekliliğe temel tarih olan 03/06/2019 tarihi gelmediğinden bahisle reddedildiği,
29/05/2019 tarihinde davacı tarafından Gülağaç Kaymakamlığına yapılan müracaat ile emeklilik süreçlerinin durdurulması istemiyle Belediyeye iadeli taahhütlü posta gönderilmesine rağmen davalı idarece kelam konusu tebligatın alınmadığı,
İlk derece mahkemesi: Belirttiği tarihten evvel emeklilik hakkından vazgeçebilir
5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanunu'nun Ek 26. unsuru uyarınca, emeklilik süreçleri, kurum amirinin onayı ile tekemmül etmekle birlikte, tıpkı Kanun' un 39. hususunun birinci fıkrasının (b) bendi yeterince, belli bir tarih belirtilmek suretiyle yapılan emeklilik taleplerinde, emeklilik sürecinin, emeklilik onayında belirtilen tarihte yürürlüğe girecek olması karşısında, ilgililerin emekli olmak istedikleri tarihten evvel bu taleplerinden vazgeçebileceklerinin kabulü gerekir.
Danıştay Daire Kararı: emekliye sevk sürecinin, yaş haddi, sicil, disiplin, re'sen emeklilik üzere istisnai kararlar haricinde, temel prestijiyle kamu görevlisinin iradesine bırakıldığı; isteğe bağlı emeklilik uygulamasının özelliği nedeniyle, emekliye sevk onayıyla birlikte ilgilinin emekli statüsüne girdiği, istek üzerine tesis edilen emekliye sevk sürecinin, ilgilinin isteğindeki değişiklik nedeniyle geri alınmasının statü hukuku ile bağdaşmayacağı; bu durum karşısında davacının emeklilik talebinin kurumun en yüksek amirince onaylandığı 24/04/2019 tarihinden sonra verilen emeklilikten vazgeçme dilekçesi, emeklilik statüsünün sona erdirilmesi ve tekrar Devlet memuru statüsünü kazanması sonucunu doğurmaz.
İstinaf kararında ısrar etmiş İDDK'da onaylamıştır.
T.C.
DANIŞTAY
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No: 2023/2614
Karar No: 2024/142
İSTEMİN KONUSU:
. Bölge Yönetim Mahkemesi... İdari Dava Dairesinin. tarih ve E:., K:. sayılı ısrar kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem:
Aksaray ili, ... Belediye Başkanlığında yazı işleri müdürü olarak görev yapan davacının, emeklilik dilekçesinin 03/06/2019 tarihi prestijiyle sürece alındığı ve emeklilik müracaat süreçlerinin başlatıldığı istikametindeki 03/06/2019 tarihli sürecin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti:
. Yönetim Mahkemesinin. tarih ve E:., K:. sayılı kararıyla; 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanunu'nun Ek 26. hususu uyarınca, emeklilik süreçleri, kurum amirinin onayı ile tekemmül etmekle birlikte, tıpkı Kanun' un 39. unsurunun birinci fıkrasının (b) bendi yeterince, muhakkak bir tarih belirtilmek suretiyle yapılan emeklilik taleplerinde, emeklilik sürecinin, emeklilik onayında belirtilen tarihte yürürlüğe girecek olması karşısında, ilgililerin emekli olmak istedikleri tarihten evvel bu taleplerinden vazgeçebileceklerinin kabulü gerektiği; buna nazaran, isteği üzerine emekliye ayrılması uygun görülen davacının, emekli olmak istediği 03/06/2019 tarihinden evvel müteaddit kez emeklilik talebinden vazgeçtiğini bildiren dilekçeler vererek emekli olmak istemediğini, dilekçesinin sürece konulmamasını talep ettiği anlaşıldığından emeklilik dilekçesinin sürece alınmaması gerekirken, aksi istikamette tesis edilen süreçte hukuka uygunluk bulunmadığı gerekçesiyle, dava konusu sürecin iptaline karar verilmiştir.
Bölge Yönetim Mahkemesi kararının özeti:
. Bölge Yönetim Mahkemesi... İdari Dava Dairesinin. tarih ve E:., K:. sayılı kararıyla; istinaf müracaatına husus Yönetim Mahkemesi kararının hukuka ve tarza uygun olduğu ve davalı yönetim tarafından ileri sürülen argümanların kelam konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Tarzı Kanunu'nun 45. hususunun 3. fıkrası uyarınca istinaf müracaatının reddine karar verilmiştir.
Daire kararının özeti:
Danıştay Onikinci Dairesinin 16/112022 tarih ve E:2021/87, K:2022/5547 sayılı kararıyla; emekliye sevk sürecinin, yaş haddi, sicil, disiplin, re'sen emeklilik üzere istisnai kararlar haricinde, temel prestijiyle kamu görevlisinin iradesine bırakıldığı; isteğe bağlı emeklilik uygulamasının özelliği nedeniyle, emekliye sevk onayıyla birlikte ilgilinin emekli statüsüne girdiği, istek üzerine tesis edilen emekliye sevk sürecinin, ilgilinin isteğindeki değişiklik nedeniyle geri alınmasının statü hukuku ile bağdaşmayacağı; bu durum karşısında davacının emeklilik talebinin kurumun en yüksek amirince onaylandığı 24/04/2019 tarihinden sonra verilen emeklilikten vazgeçme dilekçesi, emeklilik statüsünün sona erdirilmesi ve tekrar Devlet memuru statüsünü kazanması sonucunu doğurmayacağından, davacının emeklilikten vazgeçme talebinin reddi yolunda tesis edilen süreçte hukuka karşıtlık, dava konusu sürecin iptaline ait Yönetim Mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf müracaatının reddi yolunda verilen temyize husus Bölge Yönetim Mahkemesi kararında hukuksal isabet bulunmadığı gerekçesiyle. Bölge Yönetim Mahkemesi... İdari Dava Dairesinin. tarih ve E:., K:. sayılı kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Bölge Yönetim Mahkemesi ısrar kararının özeti:
. Bölge Yönetim Mahkemesi... İdari Dava Dairesinin. tarih ve E:., K:. sayılı kararıyla; 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanununun ek 26. unsuru kararı karşısında, emeklilik süreçlerinin kurum amirinin onayı ile tekemmülünden sonra, emeklilik isteğinden vazgeçmek mümkün değilse de, yönetimin Devlet memurunun sahip olduğu emeklilik hakkını istediği vakit kullanmasına imkan tanıması ve belirli bir tarih belirtmek suretiyle isteğe bağlı olarak emeklilik talebinde bulunan Devlet memurunun, bu tarihten evvel emeklilik hakkını kullanmaktan vazgeçebileceğinin gözetilerek kişinin emekli olmak için belirttiği tarihten evvel emeklilik süreçlerinin tekemmül ettirilmemesinin gerektiği;
Buna nazaran, davacının 03/04/2019 tarihinde 60 günlük yıllık müsaadeye ayrıldığı, tıpkı tarihte verdiği dilekçe ile 03/06/2019 tarihinden itibaren emekliye ayrılma isteğinde bulunduğu, fakat 09/04/2019 tarihinde Aksaray Valiliği gelen evrak kaydına giren dilekçe ile emeklilik dilekçesinin Belediye Liderince zorla imzalatıldığı, emekli olmak istemediği ve bu nedenle gereğinin yapılması isteminde bulunulduğu,
Davacının emeklilik talebinin Gülpınar Belediye Liderinin 24/04/2019 tarihli onayı ile uygun görüldüğü,
Davacının 09/05/2019 tarihli dilekçe ile Toplumsal Güvenlik Kurumuna müracaat ettiği ve emeklilik dilekçesinin sürece konulmamasını istediği,
Davalı yönetimin emeklilik süreçlerinin yapılması talebinin, Toplumsal Güvenlik Kurumunun 22/05/2019 ve 29/05/2019 tarihli süreçleri ile şimdi emekliliğe temel tarih olan 03/06/2019 tarihi gelmediğinden bahisle reddedildiği,
29/05/2019 tarihinde davacı tarafından Gülağaç Kaymakamlığına yapılan müracaat ile emeklilik süreçlerinin durdurulması istemiyle Belediyeye iadeli taahhütlü posta gönderilmesine rağmen davalı idarece kelam konusu tebligatın alınmadığı,
Buna nazaran, gerek ilgili amir tarafından emeklilik talebinin uygun görüldüğü tarihten evvel gerekse de emekliye fiilen sevk tarihinden evvel davacı tarafından yapılan müracaatlarla emeklilik iradesinin gerçeği yansıtmadığı ve bu nedenle emeklilik dilekçesinin sürece konulmamasının talep edildiği görülmekle, davacının emekliye sevk edilmesine ait dava konusu süreçte hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle istinaf müracaatının reddi yolundaki birinci kararda ısrar edilmiştir.
TEMYİZ EDENİN TEZLERİ:
Davalı yönetim tarafından, mevzuat kararları uyarınca emekliye sevk sürecinin yaş haddi, sicil, disiplin, re'sen emeklilik üzere istisnai kararlar haricinde temel prestijiyle kamu görevlisinin iradesine bırakıldığı, isteğe bağlı emeklilik uygulamasının özelliği nedeniyle, emekliye sevk onayıyla birlikte ilgilinin emekli statüsüne girdiği, istek üzerine tesis edilen emekliye sevk sürecinin, ilgilinin isteğindeki değişiklik nedeniyle geri alınmasının statü hukuku ile bağdaşmadığı, bu nedenle davacının emeklilik talebinin davalı yönetimin en yüksek amirince onaylandığı tarihten sonra verilen emeklilikten vazgeçme dilekçesinin davacının emeklilik statüsünün sona erdirilmesi sonucunu doğurmayacağı ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI:
Davacı tarafından savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ .'NIN NİYETİ:
Temyiz isteminin reddi ile . Bölge Yönetim Mahkemesi ... İdari Dava Dairesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Yargıcının açıklamaları dinlendikten ve belgedeki evraklar incelendikten sonra gereği görüşüldü:
HUKUKİ KIYMETLENDİRME:
Danıştay dava daireleri ile bölge yönetim mahkemelerinin temyize tabi kararlarının temyizen incelenerek bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Tarzı Kanunu'nun 49. unsurunda yer alan;
"a) Vazife ve yetki dışında bir işe bakılmış olması,
b) Hukuka ters karar verilmesi,
c) Yol kararlarının uygulanmasında kararı etkileyebilecek nitelikte yanılgı yahut eksikliklerin bulunması" sebeplerinden birinin varlığı halinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar yol ve hukuka uygun olup, temyiz dilekçesinde ileri sürülen tezler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı yönetimin temyiz isteminin reddine,
2. Dava konusu sürecin üstte özetlenen münasebetle iptaline ait... Yönetim Mahkemesi kararına yönelik yapılan istinaf müracaatının reddi yolundaki. Bölge Yönetim Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin. tarih ve E:.,K:. sayılı ısrar kararının ONANMASINA,
3. Bu onama kararının taraflara bildirimini ve bir örneğinin de . Bölge Yönetim Mahkemesi ... İdari Dava Dairesine gönderilmesini teminen evrakın. Yönetim Mahkemesine gönderilmesine, 31/01/2024 tarihinde oyçokluğu ile kesin olarak karar verildi.
KARŞI OY X- 2575 sayılı Danıştay Kanununun 25. unsurunda, yönetim mahkemeleri tarafından verilen kesin kararların Danıştayda temyiz yoluyla inceleneceği ve karara bağlanacağı karar altına alınmış, 2577 sayılı İdari Yargılama Yolu Kanununun 50. hususunun 3. fıkrasında, Bölge yönetim mahkemesinin Danıştayca verilen bozma kararına uymayarak eski kararında ısrar edebileceği belirtilmiş, birebir hususun 5. fıkrasında, Bölge yönetim mahkemesinin verdiği ısrar kararının temyiz kontrolünün konusuna nazaran Danıştay İdari yahut Vergi Dava Daireleri Kurulunca yapılacağı belirtilmiş, 2575 sayılı Kanunun 38. hususunda ise, İdari Dava Daireleri Şurasının yönetim mahkemelerinden verilen ısrar kararları ile idari dava dairelerinden birinci derece mahkemesi olarak verilen kararları temyizen inceleyeceği kurala bağlanmıştır.
Diğer yandan, bir kararın ısrar kararı sayılabilmesi için bozulan evvelki kararla tıpkı sonucu ve tıpkı gerekçeyi içermesi ve bozma kararı çerçevesinde yapılmış bir inceleme ve kıymetlendirme sonucunda yani bozma kararına uyularak verilmemiş olması gerekmektedir. Aksi takdirde; bozma üzerine verilen karar bozulan evvelki kararla birebir sonucu içerse dahi ısrar kararı olarak değerlendirilemeyecektir.
Somut olayda, temyize mevzu Bölge Yönetim Mahkemesince verilen kararda, davacının 09/04/2019 tarihinde Aksaray Valiliğinin gelen evrak kaydına giren 08/04/2019 tarihli dilekçesiyle, emeklilik istek dilekçesinin kendisine Belediye Liderince zorla imzalatıldığını, aslında emekli olmak istemediğini ve bu nedenle gereğinin yapılmasını istediğini bildirdiği, buna nazaran emekliliğe sevkinin onaylandığı 24/04/2019 tarihten evvel de davacının emeklilik dilekçesinin sürece konulmaması iradesini yönetime bildirmiş olduğu belirtilerek, davacının emekliye sevk edilmesine ait dava konusu süreçte hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle istinaf müracaatının reddi yolundaki birinci kararda ısrar edildiği belirtilmiştir.
Dosyanın incelenmesinden, bölge yönetim mahkemesinin karar münasebetinde dayandığı ve 08/04/2019 tarihli dilekçenin Aksaray Valiliği kayıtlarına girdiği tarihin 09/04/2019 olduğunu gösterir dokümanların, dava evrakına, davacının 19/04/2023 tarihli ek beyan dilekçesi ekinde sunulduğu, hasebiyle anılan kayıtların Danıştay Onikinci Dairesince yapılan temyiz incelemesi sırasında evrakta bulunmadığı anlaşılmaktadır.
Bu durumda, temyize mevzu kararın Danıştayca bozulan birinci karar ile birebir sonucu içerdiği, lakin belgede incelenen evraklar ve buna dayalı olarak münasebeti prestijiyle birinci karardan farklı olduğu, münasebetiyle her ne kadar ısrar suretiyle verildiği belirtilmişse de ısrar kararı niteliğinde bulunmadığı anlaşılmaktadır.
Buna nazaran, temyiz incelemesi yapılmak üzere evrakın Danıştay Onikinci Dairesine gönderilmesine karar verilmesi gerektiği oyuyla, karara katılmıyoruz.