0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Vergisiz alışveriş olarak isimlendirilen tax free pazarı, dünyada ve Türkiye’de süratle büyümeye devam ediyor. Türkiye’de 1995’ten beri tax free pazarında faaliyet gösteren Küresel Blue Türkiye Genel Müdürü Selim Seyhun, Türkiye’de tax free pazarının 800 milyon euroya ulaştığını belirterek, turistlerin ağır olduğu tarihi yarımada da lüks markaların yer aldığı bir alışveriş caddesinin açılması, self validation ve başka yasal düzenlemelerle birlikte pazarın ikiye katlanacağını vurguladı.

Lüks markaların yer aldığı şık alışveriş merkezleri, ünlü alışveriş caddeleri, rengarenk mağazaları ve tarihi ile Türkiye, alışveriş tutkunları ve turistler için ziyaret edilebilecek ülkeler ortasında yer alıyor. Türkiye’de 1995’ten beri tax free pazarında faaliyet gösteren Küresel Blue, sunduğu tax free alışveriş imkanlarıyla Türkiye’nin bu cazibesini daha da artırdığını duyurdu.

Vergisiz alışveriş olarak isimlendirilen tax free pazarı, dünyada ve Türkiye’de büyümesine süratle devam ediyor. Dünya genelinde 80 milyar, Türkiye’de 800 milyon euroluk büyüklüğe ulaşan tax free pazarıyla ilgili değerlendirmelerde bulunan Küresel Blue Türkiye Genel Müdürü Selim Seyhun, pandemiden ötürü 2020’nin tüm dünyada olduğu üzere Türkiye’de kayıp yıl olduğunu hatırlatarak şunları söyledi: “2021’de Kuveyt, Katar, BAE ve İran’dan gelen turistlerin alışverişiyle olağan bir yıl geçirdik. 2022’de Türkiye’de tax free alışverişlerinde yüksek kur, zayıf TL ve olağan enflasyon sayesinde hoş bir yıl yaşandı. 2019’a nazaran süreç hacmi yüzde 100 artarak 500 milyon eurodan 1 milyar euroya ulaştı. 2019’da ise 2,1 milyon olan tax free süreç adedi, 3,7 milyona çıktı. Alışverişin yüzde 60’ı lüks, yüzde 40’ı ise lifestyle öbür eserlerden oluştu. 2023 yılı da makus değildi. Süreç hacmi euro bazında yüzde 10-12 düştü” dedi.

“Tarihi Yarımada’ya alışveriş caddesi açılmalı”

Türkiye’deki tax free alışverişlerinin yüzde 83’ünün İstanbul’da gerçekleştiğini belirten Selim Seyhun, İstanbul’daki süreçlerin de yüzde 85’inin İstinye Park, Şiddetli Center ve bir kısmının de Emaar Square ile Nişantaşı’nda oluştuğunu söyledi. Yabancı turistlerin ağır olarak bulunduğu Sultanahmet, Ayasofya bölgesinde perakende mağazalarının yetersizliğine dikkat çeken Seyhun, “Tarihi yarımada dediğimiz bölgede Kapalıçarşı’daki ikramlık eşya ve halıcılar dışında ne yazık ki bilhassa lüks eserler satan perakende noktaları yok. İki-üç günlüğüne gelen bir turist tarihi yarım adayı gezdikten sonra İstanbul trafiğinin yoğunluğunda maalesef AVM’lere gidemiyor. Bu bölgede belediye ve bakanlık seviyesinde bir teşebbüsle bilhassa lüks tüketim markalarının bir ortada olduğu bir merkez yahut alışveriş caddesi oluşturulsa tax free alışverişlerinde önemli artış yaşanır. Asıl iş hacmi turistlerin bulunduğu alanlarda” diye konuştu.

Türkiye’nin yükselen bir pazar olduğunu vurgulayan Seyhun kelamlarına şöyle devam etti: “Türkiye, çok dinamik, potansiyeli yüksek bir pazar. Küresel Blue olarak yatırımlarımızı bu tarafta uzun vadeli planlıyoruz. Türkiye genelinde 8 bini aşkın perakende noktasında, kent içi iade ofisleri, havaalanları ve hudut kapılarındaki 35 iade noktasıyla faaliyetlerimizi sürdürüyoruz. 66 kişilik bir takımla hizmet veriyoruz. Türkiye pazarında yüzde 80’lik bir hisseye sahibiz. Türkiye’de yabancı markaların yüzde 92’si ile çalışıyoruz. 2025’te havalimanlarına yeni self validation kioskları kurmayı hedefliyoruz. Bu bahisle ilgili Ticaret Bakanlığıyla görüşmelerimiz devam ediyor.”

“Self validation sorunu çözülürse tax free hacmi ikiye katlanır”

Seyhun, “Türkiye’de tax free formu gümrüğe verildiğinde eseri de göstermek gerekiyor. Aksi halde onay alınamıyor. Bu sebeple mağazada yapılan her 100 süreçten fakat 50’si ödeme alabiliyor. Avrupa ülkelerinde ise bu oran yüzde 73 civarında. Türkiye’de self validation devreye alınması için çalışmalara devam ediliyor. Türkiye olarak 2017’de Fransa’dan sonra dijital gümrük onayına geçen birinci ülkeydik. Fakat öbür süreci şimdi yapamadık. Bu yapılmadığında ne yazık ki dijitalleşme gerektiği üzere pek işe yaramıyor. Gelecek yıl umarım bu sorun çözüldüğünde self validation ile tax free süreçlerinde patlama yaşanacağına inanıyorum. Hatta başka yasal düzenlemeler ile birlikte birkaç yıl içinde hacim ikiye katlanabilir” açıklamalarında bulundu.

“Türklerin yurtdışı alışverişi yüzde 333 artarak 1,15 milyar euroya ulaştı”

Fiyat artışı nedeniyle Türklerin tartıyla İtalya, Fransa, Almanya olmak üzere, yurtdışı alışverişlerinde tarihi rekor görüldüğünü paylaşan Seyhun, Türklerin yurtdışı harcaması birinci defa turistlerin Türkiye’deki tax free süreç hacmi ile tıpkı seviyeye geldiğini belirtti. 2022 ile 2024’ün ocak-ağustos periyotları kıyaslandığında Avrupa’da alışveriş yapan Türklerin sayısı yüzde 565, süreç adedi yüzde 670, hacmi ise euro bazında yüzde 333 oranında artış kaydederek 1,15 milyar euroya ulaştı. Türklerin Avrupa alışverişlerinin yüzde 72’sini moda, yüzde 18’ini elektronik ve yüzde 4’ünü saat ve mücevherat oluşturuyor. 2023’te Türkler Avrupa’da yaklaşık 750 milyon euroluk perakende alışverişi yaptı. Bu yıl 8 aylık periyotta ise bu sayı 400 milyon euroya ulaştı. En fazla alışveriş yapılan ülkeler de İtalya, Fransa, Almanya, Hollanda ve İspanya olarak sıralandı. Lakin artışın büyük kısmı 2023’te gerçekleşti. Artış bugün hala devam ediyor. Türklerin Avrupa’da harcadığı parayla Türkiye’ye gelen turistin yaptığı süreç hacmi birinci eşitlendi” diye konuştu.

“Tax free hacminin artışı iade oranının yüksekliğine bağlı”

Tax free süreçlerinde bir öbür değerli ögenin vergi oranları olduğunu kaydeden Seyhun, Türkiye’de yüzde 10-20 ortasında iadeye bahis olan verginin yüzde 10’luk alanda ağırlaştığını, alt hududun ise 1000 TL artı KDV olduğunu bu limitin İspanya’da sıfır, Fransa’da 170 eurodan 100 euroya, İtalya’da 154’ten 50 euroya düştüğünü belirtti. Bu ülkelerde KDV oranlarının da yüzde 19-21 aralığında kaldığını söyleyen Seyhun, “İade oranı ne kadar artarsa tax free hacmi de o oranda artıyor” dedi.

“2024’te turist sayısı yüzde 7 artış yaşansa da tax free süreç adedinde yüzde 36 gerileme oldu”

2024’te turist sayısının artmaya devam ettiğini lakin bunun alışverişe dönüşünün tıpkı oranda gerçekleşmediğini belirten Seyhun, “Düşük kur, yüksek enflasyonun Türkiye’de alışverişin cazibesini ortadan kaldırdığını belirterek euro bazında Avrupa ile kıyaslandığında tıpkı eser şu anda Türkiye’de yüzde 15-20 daha kıymetli. Buna karşın turist geliyor lakin bunun alışverişe yansıması düşük kalıyor. 2024’ün 8 aylık devrinde yabancı turist sayısında yüzde 7’yi aşkın artış olsa da alışveriş yapanların sayısında yüzde 30, tax free süreç adedinde de yüzde 36 oranında gerileme oldu. Süreç hacmi ise yüzde 15 düşüşle 500 milyon euro olarak gerçekleşti. Temmuz ve ağustos aylarında düşüş hızlanarak yüzde 50’ye kadar indi. Alışverişte lüks eserlerin hissesi ise yüzde 60’dan yüzde 50’ye geriledi. Lakin 8 aya bakıldığında hacim olarak 2019 sayısının yüzde 25 üstündeyiz ve bu durum kötü değil” diye konuştu.

2019’a nazaran süreç hacmi yüzde 100 artarak 500 milyon eurodan 1 milyar euroya çıktı. 2019’da 2,1 milyon olan tax free süreç adedi, 3,7 milyona çıktı. Alışverişin yüzde 50’si lüks, yüzde 40’ı ise lifestyle eserlerden oluştu. 2023’de üzücü değildi. Süreç hacmi euro bazında yüzde 10-12 düştü” diye konuştu.

“Türkiye’den en çok kimler, ne alıyor?”

Türkiye’de alıveriş yapan milletlere bakıldığında başta Katar ve Suudi Arabistan olmak üzere Körfez ülkelerinin toplam alışverişin yüzde 30’unu oluşturduğunu söyleyen Seyhun “Ruslar da birebir oranda alışveriş yapıyor. Ambargo nedeniyle Ruslar, AB ülkelerinden lüks alışveriş yapamıyor. Bu yüzden daha çok Türkiye ve Dubai’den lüks alışveriş yapıyorlar. İran, Mısır ve Orta Asya ülkeleri de yaklaşık yüzde 20-25 aralığında değişkenlik gösteriyor” dedi. – İSTANBUL