Moldova’nın Avrupa ile Rusya ortasında bir tercih olarak görülen kritik cumhurbaşkanlığı seçiminin ikinci turunda, Avrupa Birliği (AB) yanlısı Cumhurbaşkanı Maia Sandu ikinci defa vazifeye geldiğini duyurdu.
Rusya yanlısı Sosyalistler tarafından desteklenen ve Moskova ile daha yakın bir alaka kelamı veren Alexander Stoianoglo, oy sayımının başında öndeydi.
Ancak artık oyların birden fazla sayıldı ve ön sonuçlara nazaran Cumhurbaşkanı Sandu oyların yaklaşık yüzde 55’ini aldı. Sandu gece geç saatlerde yaptığı bir konuşmada tüm Moldovalıların cumhurbaşkanı olacağına kelam verdi.
Oylama sırasında, cumhurbaşkanının ulusal güvenlik danışmanı, Moldova’nın seçim sürecine Rusya’nın “sonucu çarpıtma potansiyeli yüksek bir müdahalesi” olduğunu söylemişti.
Rusya, Gürcistan’da yapılan bir başka değerli Doğu Avrupa seçiminden bir hafta sonra yapılan bu oylamaya müdahale ettiği istikametindeki argümanları reddetti. Gürcistan cumhurbaşkanı, bunun “Rus özel operasyonu” olduğunu söylemişti.
Sandıklar kapanırken hem Maia Sandu hem de rakibi seçmenlere teşekkür etti ve Stoianoglu Rusça ve Rumence konuştu. Rumence, Moldova’nın ana lisanı olmasına karşın, Sovyet geçmişi nedeniyle Rusça ülkede yaygın olarak konuşuluyor.
Sandu tarafından başsavcılıktan kovulan Alexander Stoianoglo, Kremlin destekçisi olduğunu reddetti.
2020’deki son cumhurbaşkanlığı oylamasında, seçmenler periyodun Rusya dayanaklı Cumhurbaşkanı İgor Dodon’un yerine, Avrupa yanlısı eski Dünya Bankası ekonomisti Sandu’yu tercih etmişti.
Moldova’da oylama mahallî saatle 21.00’de (TSİ 22.00) sona erdi. Dört yıl öncesine nazaran yüzde 54 daha yüksek bir iştirak oranı vardı ve bilhassa yurt dışındaki sandık merkezlerinde oy kullanım oranı yüksekti.
Stoianoglu, birinci sonuçlara nazaran Moldova’da oylamayı yüzde 51’den fazla oyla kazandı, lakin Sandu başşehir Kişinev’de çok öndeydi ve yurt dışındaki seçmenler ortasında baskındı. Rakibinin oylarını geçtiğinde, kampanya merkezinde “zafer tezahüratları” yapıldı.
Kesin sonuç Pazartesi günü açıklanacak.
Sandu oy kullanırken gazetecilere “Batı ve Doğu ile ahenk içinde gelişmesi gereken bir Moldova” için oy kullandığını söyledi.
Moldova medyasına nazaran, Stoianoglu bilhassa kırsal alanlarda ve güneyde yeterli oy alırken Sandu kentlerde ve yurt dışında öndeydi.
Rusya müdahalesi iddiaları
Sandu, oylarını ve ülkelerini satın almaya çalışan “hırsızlar” konusunda “uyardı”.
Cumhurbaşkanlığı ulusal güvenlik danışmanı Stanislav Secrieru, Rusya’nın seçmenleri oy verme merkezlerine götürmek için otobüsler ve uçaklar ayarladığını söyledi.
Bomba ihbarlarının Moldova’da, İngiltere’deki Liverpool ile Northampton’da ve Almanya’daki Frankfurt ile Kaiserslautern’deki oy verme merkezlerinde sandıklara gitmeyi kısa müddetliğine aksattığını da sözlerine ekledi.
Moldova seçimi neden değerli?
51 yıl Sovyet cumhuriyeti olan Moldova’nın komşuları Ukrayna ve Romanya.
Avrupa’nın en yoksul ülkelerinden biri.
2,5 milyonluk bir nüfusa sahip. 1,2 milyon Moldovalı ise yurt dışında yaşıyor.
Moldova yetkilileri, Ilan Shor isimli kaçak bir oligarkın 138 bin Moldovalıya dağıtılan bağışlarla seçimleri satın almaya çalıştığı, bunun için 39 milyon dolar harcadığı konusunda uzun vakittir ihtarda bulunuyor.
Moskova’da yaşayan Shor, rastgele bir yanlış yapmadığını söylüyor lakin AB’ye “kesin bir hayır” davetini desteklemeye hazır olan herkese nakit ödeme kelamı verdi.
Yorumcular ve siyasetçiler, Stoianoglu’nun zaferinin Tuna ve Karadeniz bölgesindeki siyasi görüntüyü kökten değiştirebileceği konusunda uyarıyorlar. Bunun nedeni bir tıp “Truva atı” olması değil, Rusya’nın onu desteklemesiydi.
Moskova ve Moldova içinde tek taraflı bağımsızlığını ilan eden, çoğunluğu Rusça konuşan Transdinyester bölgesinde seçmenler kuyruk oluşturdu. Transdinyester’dekiler oy kullanmak için Dinyester Irmağı’nı geçip Moldova denetimindeki topraklara girmek zorunda kaldılar.
Transdinyester, bir Rus askeri üssüne ve büyük bir silah deposuna konut sahipliği yapıyor.
Moldova seçim kurulu, Rusya, Belarus, Azerbaycan ve Türkiye’de seçmenlerin hava ve kara yoluyla organize ve yasa dışı bir biçimde taşındığına dair bildirimlerden haberdar olduğunu söyledi.
Seçimin birinci çeşidi, AB’ye iştirak taahhüdünü benimseyen anayasa değişikliğini desteklemek için yapılan bir referandumla birebir vakte denk gelmişti.
Çok az bir farkla seçmen bu referandumda “Evet” dedi lakin Maia Sandu, 300 bin oyun satın alındığına dair “açık kanıtlara” sahip olduğunu belirtmişti.
DÜNYA
14 Aralık 2024MAGAZİN
14 Aralık 2024GÜNDEM
14 Aralık 2024EKONOMİ
14 Aralık 2024EKONOMİ
14 Aralık 2024YEREL HABERLER
14 Aralık 2024TV90HABER
14 Aralık 2024