Ortak Türk Alfabesi harfleri ve okunuşu, gündemin öne çıkan konuları arasında yer alıyor. Geçtiğimiz eylül ayında Türk Akademisi ve Türk Dil Kurumu işbirliğinde Türk Dünyası Ortak Alfabe Komisyonu Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de yapıldı. Türk Devletleri Teşkilatı (TDT) üyesi ülkelerden oluşan komisyon üyelerinin katıldığı toplantıda, Ortak Türk Alfabesi önerisi üzerinde uzlaşı sağlandı. Yaşanan gelişmeyle beraber Ortak Türk Alfabesi ne zaman kullanılacak? Ortak Türkçe alfabe nasıl olacak? konuları merak konusu oldu. İşte, detaylar.

ORTAK TÜRK ALFABESİ NEDİR?

Türk Akademisi, Türk Devletleri Teşkilatının (TDT) kurduğu Türk Dünyası Ortak Alfabe Komisyonu’nun 34 harften oluşan Ortak Türk Alfabesi önerisi üzerinde uzlaştığını duyurdu.

Ortak Türk Alfabesi, Türk dillerindeki asal sesler esas alınarak ve aynı kaynaktan çıkanlar sınıflandırılarak tüm harflerin gösterildiği bir sistemdir. Her harf, Türk dillerinde bulunan farklı fonemleri temsil etmektedir.

ORTAK TÜRK ALFABESİ NE ZAMAN KULLANILACAK?

Türkiye’yi Türk Dil Kurumunun temsil ettiği toplantıda 1991 yılında bilim insanları tarafından önerilen Latin tabanlı Ortak Türk Alfabesi projesi kapsamlı bir biçimde ele alındı. Yürütülen ayrıntılı çalışmalarda proje kapsamında geliştirilmesi gereken hususular belirlendi. Özverili çalışmalar neticesinde 34 harften oluşan Ortak Türk Alfabesi önerisi üzerinde uzlaşı sağlandı. Ortaya konan alfabedeki her harfin Türk dillerinde bulunan farklı fonemleri temsil etmesi kararlaştırıldı.

Toplantıda Türk halkları arasında karşılıklı anlayış ve iş birliğini teşvik eden, dil mirasını koruyan tarihi nitelikteki Ortak Türk Alfabesi kararının uygulanması ve desteklenmesi için ilgili kurumlara çağrı yapıldı.

Ortak Alfabe’nin 2026 yılında kullanılmaya başlanması ön görülüyor.

HANGİ ÜLKELER KULLANACAK?

Ortak Türk Alfabesini kullanacak ülkeler arasında; Türkiye, Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan, Tataristan, K.K.T.C. ve Özbekistan yer alıyor.

ORTAK TÜRK ALFABESİ HARFLERİ

Kabul edilen Ortak Türk Alfabesi şöyle:

IPA: Uluslararası Fonetik Alfabe

ST: Sovetskaya Tyurkologiya Yayın Kurulu tarafından kabul edilen Latin harflerine dayalı Uluslararası Fonetik Transkripsiyon (1974)