Ulusal tiyatroya ömrünü adayan usta sanatçı: Hasan Nail Canat

Ulusal tiyatroya ömrünü adayan usta sanatçı: Hasan Nail Canat

ABONE OL
Ekim 20, 2024 10:20
Ulusal tiyatroya ömrünü adayan usta sanatçı: Hasan Nail Canat
0

BEĞENDİM

ABONE OL

Sanat, gül yaprağına gülü incitmeden yazı yazmaktır” niyetiyle eserler veren Canat, 25 Ekim 1943’te Kayseri’de dünyaya geldi.

İlk, orta ve lise tahsilini Kayseri’de tamamlayan Canat, sanat hayatına birinci adımlarını Kayseri İmam Hatip Lisesi’nde arkadaşlarıyla okul müsamerelerinde sahneye koyduğu oyunlarla attı.

Canat, mezun olduktan sonra bir fabrikada teknisyen olarak çalışmaya başladı ve kısa müddette hayatında tiyatro olmadan devam edemeyeceğini anladı.

Yazar Mustafa Miyasoğlu’nun da ortalarında bulunduğu arkadaşlarıyla sanat çalışmalarına başlayan Canat, birinci eserlerinden “Arkadaşlarım” şiiriyle “Fikir ve San’atta Hareket” mecmuasında yer aldı.

“Yalnızlar Rıhtımı” isimli şiir kitabını 1967’de yayımlayan Canat, “Beklenen” kıssasıyla aylık fikir ve sanat dergisi Tohum’da okur karşısına çıktı.

Milli tiyatroya ömrünü adayan usta sanatçı, birebir mecmuada yayımladığı “Hilal Tiyatrosu Turne Notları” başlıklı yazısında neden tiyatro yaptığını anlattı.

Yola çıkışını “Dünün tiyatrosu asil ölçüler içinde sanat dünyasının en erdemli makamında gururla otururken bugün savaş meydanında eline alanın paldır küldür düşmanına saldırdığı kolay kılıç haline gelmiştir.” sözüyle belirginleştiren Canat, bu yazısında bir tiyatro kurmaya karar verdiğini de okuyucuyla paylaştı.

– “Moskof Sehpası” isimli tiyatro oyunu 1.200 defa sahnelendi

Geleneksel tiyatroya gönül veren Hasan Nail Canat’ın komünizmin esareti altında yaşamış ve vatanlarından kovulmuş Kırımlıların dramının gözler önüne serildiği “Moskof Sehpası” isimli birinci tiyatro oyunu ağır ilgi gördü.

Yaklaşık 1.200 sefer sahnelenen ve Canat’ın geniş kitlelere ulaşmasını sağlayan oyunu izleyenler ortasında tiyatrocu olmasına sıcak bakmayan babası da vardı.

Oyunu izleyince babasının reaksiyonu, “Oğlum, oyununu heyecanla seyrettim. Artık seni özgür bırakıyorum. Sanatını Allah yolunda kullandığın surece yolun açık olsun.” formunda oldu.

– Necip Fazıl’ın konferans ve sohbetlerine katıldı

Üstad Necip Fazıl Kısakürek’in konferanslarına, sohbetlerine katılan, sahnede “Büyük Doğu” çizgisine kendisini yakın gören Canat, Hilal Tiyatrosu’nu kurarak Anadolu’ya turneler yaptı.

“Gece Oyuncuları Topluluğu”nu kuran, Birlik Sanat’ın kurucuları ortasında yer alan usta oyuncu, son yıllarda ise oyunlarını Adım Sahnesi ismiyle izleyicilerin beğenisine sundu.

Hasan Nail Canat, 12 Eylül 1980 darbesinden sonra tiyatro hayatına orta vermek zorunda kaldı.

Bu periyotta “Bir Küçük Osmancık Vardı”, “Nur Dağındaki Çocuk”, “Yaralı Serçe”,”Günahkar Baba”,”Yasemen”,”Kırımlı Murat Destanı”, “Bir Avuç Ateş” ve “Gül Yarası” olmak üzere 8 kitap yazdı.

– Pek çok tiyatro oyununu yazdı ve yönetti

Eserlerinde inanç ve ahlak bahislerini öne çıkaran sanatçı, “Günahkar Baba”, “Dilsiz Şeytan”, “Bir Avuç Ateş”, “Afganistan Dramı”, “Bir Demet Gençlik”, “Ebabil Kuşları”, “Bana Mahşeri Anlat”, Sağır Köyün Sultanları, “Sokak Kızı Elif”, “Süper Bekçi”, “Sen Nerdesin?”, “Sakarya Türküsü”, “Cimcime Tavşan”, “Aynalar Yolumu Kesti” üzere birçok oyunu hem yazdı hem de yönetti.

Salih Tuna’nın yazdığı “Şeytan Üssü Haber Merkezi” ile “Kara Geceler Efendim”, İbrahim Sadri’nin yazdığı “Efendi Hayrettin Süperstar” ile “İnsanlar ve Soytarılar”, İranlı direktör Muhsin Mahmelbaf’ın yazdığı “Başkasının Ölümü” isimli tiyatro oyunlarında başrol oyuncusu olarak yer aldı.

Sanatçı, birinci tiyatro yapıtı “Moskof Sehpası”nı kitaplaştırarak “Kırımlı Murat Destanı” ismiyle okuyucunun beğenisine sundu.

“Bir Küçük Osmancık Vardı” eseri, Milli Eğitim Bakanlığı tarafından hazırlanan “Yüz Temel Eser” ortasında yer alan usta kalemin “Bir Avuç Ateş” isimli romanı ise direktör Mesut Uçakan tarafından “Çöküş” ismiyle beyaz perdeye aktarıldı.

– “Tiyatromuzun en büyük çıkmazı eleman yokluğudur”

Mütevazı karakteriyle bilinen Hasan Nail Canat, 1991 yılındaki bir konuşmasında Ulusal tiyatronun en büyük sıkıntısını şöyle tabir etmişti:

“Tiyatromuzun en büyük çıkmazı eleman yokluğudur. Çoklukla gençlerimiz vakit zaman bu cazip işe takılırlar. Lakin hiçbirinin tiyatrocu olmak üzere bir hedefi yoktur. Halbuki tiyatro kesinlikle birebir görüşü paylaşan sanatkarlardan oluşmalı ve daima olmalıdır.”

Tiyatro eğitimleri veren, çocuk oyunlarının yanı sıra yetişkinlere yönelik tiyatro yapıtları de sahneleyen Canat, bir mühlet sonra sinema ve televizyon dünyasına da adım attı.

Usta sanatçı, ortalarında “Reis Bey”, “Minyeli Abdullah”, “Sahibini Arayan Madalya”, “Çizme”, “Sürgün”, “Beşinci Boyut”, “Bize Nasıl Kıydınız?” ve “Gülün Bittiği Yer” üzere sinemalar ile ortalarında “İnsanlar Yaşadıkça”, “Kaşağı”, “Müslümanın 24 Saati”, “Müslümanın 365 Günü”, “Deli Yürek”, “Ekmek Teknesi”, “Kalp Gözü” ve “Şark Kahvesi” dizilerinin bulunduğu birçok üretimde rol aldı.

Marmara FM’de “Gece Fırtınası” isimli programıyla büyük bir hayran kitlesine ulaşan Hasan Nail Canat, ulusal, dini, ahlaki ve toplumsal mevzuları yapıtlarına ve sahne hayatına taşıdı.

Evli ve 4 çocuk babası Canat, vefatından saatler evvel de sahnedeydi. Üsküdar Belediyesi’nin Ramazan etkinliklerini gerçekleştirdiği gemide, “Aynalar Yolumu Kesti” isimli oyunu takımıyla birlikte izleyiciyle buluşturan usta sanatkarın veda cümleleri, vefasını göstermek için son oyununu ona ithafen yazdığı Necip Fazıl Kısakürek’in “Sakarya Türküsü” oldu.

Geçirdiği kalp krizi sonucu 21 Ekim 2004’te İstanbul’daki meskeninde vefat eden Hasan Nail Canat, Eyüpsultan Mezarlığı’na defnedildi.

En az 10 karakter gerekli


HIZLI YORUM YAP
300x250r
300x250r