Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, “Anayasamızda çok sayıda değişiklik yapıldı. Hem yapısal hem hak ve hürriyetler bakımından, unsur sayısından fazla değişiklik var. Natürel bu da anayasanın unsurları ortasındaki yeknasaklığı da bozdu. O nedenle işte son vakitlerde çıkan tartışmalar, anayasanın unsurlarını farklı yorumlayan yüksek yargı konseylerimiz. Bu tıp tartışmaların gelecekte de olmaması için yeni, demokratik, sivil, hususlarıyla uyumlu ve temel hak ve özgürlükleri öne alan bir toplum mukavelesini yapmak milletimize olan borcumuzdur” dedi.
Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, açılış ve ziyaretlerde bulunmak üzere Yalova’ya geldi. Kente gelişinde, Yalova Valisi Hülya Kaya ve Yalova Cumhuriyet Başsavcısı His Bayar Öztürk tarafından karşılanan Bakan Tunç, cuma namazını Yalova Merkez Mescidi’nde kıldı. Tunç namaz sonrası, Yalova Vilayet Genel Meclis Üyesi Burçin Tangürek’in babası Yüksel Tangürek ile Cumhuriyet Halk Partisi Yalova Belediye Meclis Üyesi Bircan Çuhadar’ın babası Aydın Çuhadar’ın cenaze namazına da katıldı. Bakan Tunç, Yalova Valiliği ziyaretinin akabinde, Yalova Adalet Sarayı Ek Hizmet Binası’nın açılışını gerçekleştirdi. Bakan Tunç, törende şöyle konuştu:
“Adalet mülkün temelidir. Adalet toplumsal barış ve huzurun teminatı, adalet, Mevlana’nın tabiriyle her şeyi yerli yerine koymaktır. Hakkı olana hakkını vermektir. Hak edene de hak ettiği yaptırımı gerçekleştirmektir. Münasebetiyle adaletin tecellisinde misyon yapanlar da kutsal bir vazifesi icra ediyorlar. Bizim anlayışımızda peygamber efendimizin hadisi şerifi var; ‘Bir saat adaletle hükmetmek, bin saat ibadetten hayırlıdır’ diyor. Hasebiyle bu türlü adaletin kutsal bir görev olduğunu bilerek çalışan yargı çalışanlarımızın çalıştığı yerlerin da yeniden adaletin vakarına uygun olması lazım. Adaletin tecellisi için doğal ki yalnızca binalar kâfi değil. Adaletin tecellisi için hukuk devleti kural. Hukuk devleti olabilmesi için bir ülkenin, demokratik hukuk devleti olabilmesi için, yasamasıyla, yürütmesiyle ve tarafsız ve bağımsız yargısıyla, kuvvetler ayrılığının olması lazım. Olağan tarafsız ve bağımsız yargının adaleti tecelli edebilmesi için de evet fiziki yerler gerekiyor. O fiziki yerlerin içerisinde uygulanacak toplumun gereksinimine yanıt veren mevzuatın olması gerekiyor. ve o mevzuatı uygulayacak olan insan ögesi yargıcımızın, savcımızın, avukatımızın ve adliye çalışanlarımızın, bilhassa o binalar içerisinde, o mevzuatı hakkıyla, o yargının önüne gelen şahıslara uygulaması gerekiyor. Münasebetiyle 3 öge kıymetli. Doğal ki en kıymetli öge insan ögesi ve tekrar muhtaçlığa yanıt veren mevzuatın olması.”
’80 YILDAN BU YANA UYGULANAN MEVZUATI, 22 YIL İÇERİSİNDE YENİLEDİK’
Son 22 yılda yargı mevzuatında çok değerli iyileştirmeler yaptıklarını, Türk Ceza Kanunu, Ceza Muhakemesi Kanunu, Borçlar Kanunu, ticaret, hukuk muhakemelerinin yenilendiğini söyleyen Tunç, şunları söyledi:
“80 yıldan bu yana uygulanan, artık toplumun gereksinimine yanıt vermeyen, yenilenmesi gereken bu temel mevzuatın tamamını son 22 yıl içerisinde yeniledik. Olağan bu 22 yıl içerisinde, 2005’te Ceza Kanunu, sonrasında işte Ceza Muhakemesi, sonrasında borçlar, hukuk muhakemeleri. Bunların üzerinden de 20 yıl geçti neredeyse. Bir kısmının üzerinden 10 yıl, bir kısmın üzerinden 15 yıl geçti. Alışılmış bu süreç içerisinde de yeniden toplum durağan değil, muhtaçlıklar gelişiyor. Yeni kabahat tipleri ortaya çıkıyor. İnternet çağındayız, toplumsal medya çağındayız. Hasebiyle teknolojinin de gelişmesiyle, insanların, milletimizin muhtaçlıklarının farklılaşması, ticaretin gelişmesi nedeniyle de bu kanunlarımızda yeni güncelleme gereksinimleri doğdu. Natürel bu güncellemeyi de gecikmeksizin daima bugüne kadar gerçekleştirdik. Yargı Islahatı Strateji Dokümanları ile planlı formda yaptık bunu. 2009’da Yargı Islahatı Strateji Dokümanımızda çok sayıda yargı paketini Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin gündemine getirerek yasalaştırdık. 2015’te ikincisi, 2018 yılında da üçüncüsü hayata geçti ve o süreç içerisinde hem vatandaşlarımızdan gelen hem de uygulayıcılarımızdan, akademisyenlerimizden, bilim insanlarımızdan aldığımız görüşlerle, mevzuatımızı gereksinime karşılık verir hale getirmenin uğraşı içerisinde olduk.”
‘TÜRKİYE YÜZYILININ YARGI ISLAHATI DOKÜMANI OLACAK’
4’üncü Yargı Islahatı Strateji Belgesi’nin, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından açıklanacağını hatırlatan Bakan Tunç, “Tabii geldiğimiz noktada artık sıra 4’üncü Yargı Islahatı Strateji Evrakında. Türkiye Yüzyılının Yargı Islahatı Dokümanı olacak. Cumhuriyetimizin ikinci yüzyılına adım attığımız şu periyotta, bilhassa toplumun muhtaçlığına yanıt verecek olan çok sayıda düzenlemeyi hayata geçirmeyi inşallah önümüze gaye olarak koyacağız ve kısa, orta, uzun vadeli gayeler formunda, yasamasıyla, yürütmesiyle, yargısıyla hayata geçirmenin çabası içerisinde olacağız. Yargı Islahatı Strateji Evrakımızı hazırlarken bir buçuk yıllık bir vakit içerisinde, yargıçlarımız, savcılarımız, istinafıyla, birinci derecesiyle, Yargıtay’ıyla, her derecedeki mahkemesiyle, uygulamadan kaynaklanan görüşleri aldık. 1,5 yıllık bir müddet içerisinde bunları gerçekleştirdik. Evvelki dokümanlarda tutturulamayan amaçlar var, yapılması gerekenler var. Onları da tekrar dikkate aldık. Avukatlarımızdan, barolarımızdan, yeniden akademisyenlerimizden, hukuk fakültelerimizden ve sivil toplum kuruluşlarımızdan, hukuk alanında. görüşler aldık. ve vatandaşlarımızdan da görüşler aldık. Hala da almaya devam ediyoruz. yargıreformu.adalet@gov.tr’den vatandaşlarımız da görüşlerini tabir edebiliyorlar. Şu anda 45 bin civarında farklı görüş, Adalet Bakanlığımızın internet sitesine de ulaşmış durumda. Tüm bunları değerlendirdik. Değerlendirmeye de devam ediyoruz. Son istişarelerimizi yaptıktan sonra hem kabinemize, hem meclis kümemize, Sayın Cumhurbaşkanımıza arz edeceğiz. Sayın Cumhurbaşkanımız kamuoyuyla paylaşacak ve o evrakta yer alan maksatları de birer birer yerine getirme uğraşı içerisinde olacağız” diye konuştu.
‘CEZASIZLIK ALGISININ ORTADAN KALDIRILMASINA YÖNELİK ÇALIŞMALARIMIZ OLACAK’
Son vakitlerde tartışmalara neden olan cezasızlık algısıyla ilgili düzenlemelerin de Yargı Islahatı Strateji Evrakı içinde yer alacağını söyleyen Tunç, “Özellikle son günlerde tartışma konusu olan, toplumda milletimizi huzursuz eden birtakım kabahatler bakımından, bilhassa cezasızlık algısının ortadan kaldırılmasına yönelik değerli çalışmalarımız olacak. Yargı Islahatı Strateji Dokümanımızın birinci 3 aylık, 6 aylık amaçları ortasında yer alacak olan bu düzenlemeleri, hızla Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin gündemine, taslaklar halinde milletvekillerimizin takdirlerine sunacağız. Bir kısmı idari uygulamalarla gerçekleşebilecek konular. Burada bilhassa hata ve suçluyla uğraşta topyekun milletçe hareket etmeliyiz. Çocuklarımızı korumalıyız, gençlerimizi korumalıyız. Bilhassa internet çağındayız. Toplumsal medyanın da tesiriyle bilhassa kimi kabahat tiplerinde artış olduğunu üzülerek görüyoruz. Bu nedenle gerek dolandırıcılık cürümleri gerek bilişim yoluyla işlenen farklı farklı hatalar. Tüm bunlarla daima bir arada gayret edeceğiz. Güvenlik güçlerimizle, polisimizle, jandarmamızla, kolluğumuzla ve yargı teşkilatımızla bir arada, hata ve suçluyla çaba ederek, toplumun huzur ve güvenliğini bozan cürüm şebekeleriyle, hukuk tertibi içerisinde, hukukun üstünlüğünü de temel alarak gecikmeksizin bunu gerçekleştirmenin çabası içerisinde olacağız” tabirlerini kullandı.
‘SUÇ İŞLEYENLERE TABAN HAZIRLAMAK ÖZGÜRLÜK KAPSAMINDA OLMAZ’
Bakan Tunç, konuşmasını şöyle sürdürdü:
“Tabii daima tenkit konusu olan, bilhassa birtakım cürümlerde alt sonların çok aşağıda olduğu istikametinde bilim insanlarımızın, hukukçularımızın da görüşleri var. Uygulayıcılarımızın da var. Bu kabahat tipleriyle ilgili olarak birtakım düzenlemeler yapılabilir. Yeniden kontrollü özgürlük uygulamalarıyla ilgili olarak, kimi sınırlamalar getirilebilir. Tüm bunları biz alternatifli olarak, şartlı salıverme müddetleriyle ilgili, bilhassa çocuk istismarının önlenmesi, bayan cinayetlerinin en aza indirilmesi, yok edilmesi konusunda bilhassa çok hassasız. Bayana şiddet bizim kırmızı çizgimiz. Bayanlarımızı korumalıyız. Bayanlarımıza yönelik her türlü kötülük insanlığa ihanettir. Çocuklarımıza yönelik her türlü kötülük, tekrar geleceğimize ihanettir. Etrafındaki tehlikelere karşı en korunmasız bireyler çocuklarımız. Her birinin elinde cep telefonları ve o cep telefonlarıyla maalesef karşılarında kimliğini gizleyen hata şebekeleri. O nedenle siber kabahatler bakımından da artık çok daha tesirli, nasıl polisimiz devriye geziyor, fiziki olarak sokakların güvenliğini sağlıyorsa, yeniden sanal dünya, bilhassa kimliğin gizlendiği, gizlenerek hataların işlendiği o dünyada da artık devriyelerimizi daha da artırarak, hukuk içerisinde onlarla da çaba etmeliyiz. O alandaki çaba biraz kolay değil. Zira kimliğini gizleyerek, milletlerarası toplumsal medya şirketlerinin yargı kararlarını uygulama noktasındaki çekimserliği ve sorumsuzluğu da diyebiliriz. Lakin biz bu şirketlere de şunu söylüyoruz. Türkiye Cumhuriyeti Devleti bir hukuk devletidir. Hukuk devletinin kurallarına, bizim vatandaşlarımız, bizim şirketlerimiz uyuyorsa siz de bu ülkede hizmet veriyorsanız o vakit bu ülkenin imkanlarıyla, bu ülkenin beşerlerine hizmet veriyorsanız, o vakit Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin hukuk kurallarına, kanunlarına da sizler uymak zorundasınız. O nedenle kabahatin önlenmesi bakımından bize takviye olan toplumsal medya şirketleri yayınlarına devam eder. Basın özgürlüğünün alabildiğine, fikir ve niyet özgürlüğünün alabildiğine yanındayız. Ancak fikir özgürlüğü demek, basın özgürlüğü demek, o hata işleyenlere taban hazırlamak demek özgürlük kapsamında olmaz. Bu manadaki kararlılığımızı da daima birlikte tüm kurum ve kuruluşlarımızla, yargımızla sürdüreceğimizi belirtmek istiyorum.”
‘MİLLETİMİZE OLAN BORCUMUZU YERİNE GETİRELİM’
Yeni anayasa çalışmalarına da değinen Tunç, “Anayasamız, inşallah yeni bir anayasa, demokratik, sivil, iştirakçi bir anayasayı yaparsak, Türkiye Yüzyılına başladığımız şu manalı periyotta, milletimize olan borcumuzu da yerine getirmiş oluruz. İnşallah mecliste 28’inci periyot parlamentosu bir uzlaşma sağlanır, bir toplum mukavelesi hüviyetinde, vesayetçi ruhu büsbütün ortadan kaldırmış, bir demokratik anayasayla inşallah yolumuza devam ederiz. Doğal anayasamızda bugüne kadar çok sayıda ıslahat yapıldı. Bayan haklarından, çocuk haklarına varıncaya kadar. Hak arama özgürlüğünü genişleten, kamu denetçiliğinin kurulması, özel hayatın kurulmasıyla ilgili, şahsî dataların korunmasıyla ilgili yapısal kurumlar, kuruluşlar, mevzuat oluşturuldu. Doğal bunun yanı sıra darbeci zihniyete geçit vermeyen, vesayetçi ruhu azaltmaya yönelik, kıymetli yapısal ıslahatlar da yapıldı. Bunlar hiç küçümsenecek işler değil. Ulusal Güvenlik Şurası’nın yapısı, Yüksek Askeri Şura’nın yapısı, Devlet Güvenlik Mahkemeleri’nin kaldırılması, askeri yargının kaldırılarak, yargı birliğinin sağlanmış olması. Sıkıyönetim ilan edilebilir diye bir karar vardı, kaldırıldı. Darbeciler yargılanamaz diye bir karar vardı. Bunların hepsini milletimizin dayanağıyla kaldırmayı başardık. Olağan anayasamızda çok sayıda değişiklik yapıldı. Hem yapısal hem hak ve hürriyetler bakımından, husus sayısından fazla değişiklik var. Natürel bu da anayasanın unsurları ortasındaki yeknasaklığı da bozdu. O nedenle işte son vakitlerde çıkan tartışmalar, anayasanın hususlarını farklı yorumlayan yüksek yargı heyetlerimiz. Bu tıp tartışmaların gelecekte de olmaması için yeni, demokratik, sivil, hususlarıyla uyumlu ve temel hak ve özgürlükleri öne alan bir toplum mukavelesini yapmak milletimize olan borcumuzdur. İnşallah ülkemiz bunu da başarır” diye konuştu.
‘ADALETİ, DEVLETİ YIPRATMAYA YÖNELİK UĞRAŞLARA MÜSAADE ETMEYECEĞİZ’
Yargı kararlarıyla ilgili tenkitlere de konuşmasında değinen Adalet Bakanı, 25 bin hakim ve savcının olduğunu, yılda 12 milyon kararın hassasiyetle verildiğini söyleyerek, “Gece gündüz fedakarca çalışıyorlar. Alışılmış bu süreç içerisinde, 12 milyon kararın içerisinde, tenkit konusu olan kararlar da oluyor. Ağır tenkide maruz kalınan durumlar da oluyor. Ancak tenkit sonunu aşan, o fedakarca çalışan 25 bin hakim ve savcımızı töhmet altında bırakan tenkitlere de şahit oluyoruz. Yargının yanlışlı kararları kendi içerisinde düzeltilme imkanı var. İstinaf süreci bunun için var. 2016’dan beri ülkemizde hukuksal kontrol üç dereceli sisteme çıkardık. İki dereceyle yetinmedik. Birinci derece, istinaf ve temyiz dedik. ve bu süreç içerisinde itirazla, istinafla, temyizle, türel kontrole tabi olan kararların, çabucak daha birinci derecede verilen bir kusurlu kararın ya da farklı yorumlanan bir kararın, güya tüm yargı böyleymiş halindeki bir genellemenin de hakikat olmadığını söz etmek istiyorum. Burada elbette ki bu yanılgılı kararları en aza indirmek lazım. Lakin en aza indirirken, natürel bu çabası de göz arkası etmemek lazım. Evet hukuk dışına çıkan, yeniden yanılgılı kararın ötesinde, farklı halde yorumlanabilecek kararlarla ilgili olarak da Yargıçlar Savcılar Heyetimizin kontrol yetkisi zati var. Müfettişlerimiz bunun için var. ve bu manada da gerekli kontrolleri gerçekleştiriyorlar. O nedenle o genellemelerden, karalamalardan natürel bunların bir kısmı da maalesef kasıtlı. Bunların bir kısmı, bilhassa adalet sistemine yönelik bir kadro karalama çalışmaları çabası içerisinde, basın-yayın yoluyla yaparak, bilhassa devletin temeli olan, adaleti yıpratmaya ve devleti yıpratmaya yönelik gayretlere da müsaade etmeyeceğimizi tabir etmek istiyorum” dedi.
‘MOTTOMUZ, GECİKMEYEN VE ÖNGÖRÜLEBİLİR ADALET SİSTEMİ’
Yargı Islahatı Strateji Evrakı ile yargıdaki gecikmelerin önüne geçileceğini de söyleyen Tunç, “Yargı Islahatı Strateji Dokümanımızda, bizim mottomuz şu; hukukun üstünlüğünü temel alan, gecikmeyen ve öngörülebilir bir adalet sistemi. 22 yıldan bu yana çok aralık aldık. Artık daha fazla ara almamız lazım. Vatandaşlarımızın yargıdan memnuniyetini daha üst noktalara taşımamız lazım. Bunun için de Yargı Islahatı Strateji Dokümanımızda çok değerli konular olacak. Bilhassa gecikmeyen sistemin tesisini, daima bir arada gerçekleştirmek durumundayız. 6 ay sonrasına, 1 yıl sonrasını duruşma vermememiz lazım. Duruşma başladığı vakit bitmesi lazım. Kanıtların evvelce toplanmış olması lazım. Şayet beklenen bir kanıt varsa, 6 ay o kanıt için beklememek lazım. Şayet o kanıtı gönderen, yargılamayı uzatıyorsa, bekletiyorsa, o vakit onun da yaptırımını uygulamak lazım. Uzmanlık sistemiyle ilgili yapılabilecekler var. Tüm bunlar bizim Yargı Islahatı Strateji Evrakında. Hukukçularımız açıklandığında şunu görecek. ‘Evet bu şimdiye kadar aslında yapılmalıydı’ diyecek ve daima birlikte biraz daha çok çalışacağız. Katibimizle, hakim, savcımızla vatandaşlarımız için biraz fazla mesai sarf edeceğiz. Defter dolu deyip, 6 ay sonraya ertelemeyeceğiz. Deftere bir sayfa daha ek edeceğiz. Yetmezse iki sayfa daha ek edeceğiz. Zira vatandaşlarımız yargıya güvenmek istiyor” sözlerini kullandı.
‘BİR AN EVVEL BELGELERİN KARARA BAĞLANMASI LAZIM’
Yeni hakim ve savcı atamalarının yanı sıra mahkeme sayılarının da artırıldığına dikkat çeken Tunç, “Son 1 yılda bilhassa tıkanan mahkemelerde evrak sayısının fazla olduğu yerlerde yeni mahkemelerin açılmasını sağladık. Doğal mahkemelerimizin gereksinime nazaran sayılarını arttırmaya devam ediyoruz. Bilhassa istinafta ağırlaşan dairelerde daire sayılarının arttırılması, oralardaki hakim, savcı sayılarının arttırılmasına yönelik çalışmalarımız da devam ediyor. Bilhassa son 1 yılda isimli yargıda, 2 bin 294 yeni hakim, savcı atamasını yaptık. Son 1 yılda, 24 bin 798’e yükselmiş oldu. Tekrar mahkeme sayılarında da isimli yargıda 3 bin 500 mahkeme vardı. 7 bin 100’e çıktı, 2024’e kadar geçen müddette. Son 1 yılda da 2 bin 812 yeni mahkemenin kurulmasını sağladık. Zira oralarda bir an evvel belgelerin karara bağlanması lazım” diye konuştu.
‘6 MİLYON BELGEDEN 4 MİLYONU UZLAŞMAYLA SONUÇLANDI’
Yargının yükünü hafifletmek için arabuluculuk sistemini getirdiklerini de hatırlatan Bakan Tunç, “Tüm bunları alternatif uyuşmazlık tahlil formüllerini de daha da geliştirerek, arabuluculuk önüne 2013’ten bu yana 6 milyon belge geldi yaklaşık. Bunun 4 milyonu yaklaşık uzlaşmayla sonuçlandı. Demek ki bu teknikleri de geliştirdiğimizde, vatandaşlarımız barışmaya hazır. Dostça tahlile hazır. Bizim geleneğimizde var. Hasebiyle en son kira uyuşmazlıklarında, zarurî arabuluculuk sistemini getirdik. ve davaların yarısı, uyuşmazlıkların yarısı davaya dönüşmeden barışarak, tokalaşarak gerçekleşti. Münasebetiyle bunları da önemsiyoruz. 6 milyon uyuşmazlık mahkemelere gelmiş olsaydı farklı bir yük teşkil edecekti. 4 milyonun uzlaşmayla sonuçlanması, mutabakatla sonuçlanması çok önemli” tabirlerini kullandı.
‘DÜNYA TARİHİNE KARA BİR LEKE OLARAK GEÇTİLER’
Kabinenin, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın liderliğinde, evvel insan anlayışıyla çalışmalarını sürdürdüğünü söyleyen ve İsrail’in Gazze taarruzlarını işaret eden Adalet Bakanı, konuşmasını şöyle sürdürdü:
“Türkiye ekseni dediğimiz, dünyada hakkı, hakkaniyeti, adaleti savunan bir dış siyasetle, dünyada mazlumların sesi olmaya devam ediyoruz. İşte Filistin’de 1 yılı geçti artık, bir soykırım yaşanıyor. Bir adaletsizlik var, bir hukuksuzluk var. İnsan hakları ihlali var. Soykırım hatası var. Fakat maalesef dünya, memleketler arası kuruluşlar maalesef tahlil üretemiyor. Türkiye olarak daima hakkaniyeti seslendirmeye devam edeceğiz. Milletlerarası Adalet Divanı’ndan katılma talebinde bulunduk. İsrail devletinin orada soykırım kontratını ihlal ettiği için, bu yargılama sürecine kanıtlarla biz katkıda bulunduk. Bu önlem kararlarının uygulanmaması, dünya için farklı bir sorun. İşte o nedenle diyoruz daha adil bir dünya mümkün. ‘Dünya 5’ten büyüktür’ diyoruz, milyonlarca insan yerinden yurdundan edildi. Maalesef onlara dayanak veren global güçler Avrupa’sı, Amerika’sı, maalesef dünyadaki katliama, Filistin’deki, Gazze’deki katliama ortak oldular. Memleketler arası Ceza Mahkemesi var, Milletlerarası Adalet Divanı’nın yanı sıra bir de Ceza Mahkemesi var. Başsavcı soruşturma başlattı, yakalama talep etti. Fakat o yakalama talep eden, savaş hatalısı, soykırım hatalısı gitti, Birleşmiş Milletler Genel Şurası’nda konuşma yapabildi. Amerikan Kongresi’ne gitti, ayakta alkışlanabildi oradaki konuşması. İşte o suça ortak olanlar, onu alkışlayanlar, dünya tarihine kara bir leke olarak geçtiler. O cürmü işleyenler de eninde sonunda insanlık önüne çıkacak ve insanların huzurunda hesap verecekler.”
Haber: Yiğithan HÜYÜK- Kamera: Hasan BOZBEY/YALOVA,
DÜNYA
29 gün önceMAGAZİN
29 gün önceGÜNDEM
29 gün önceEKONOMİ
29 gün önceEKONOMİ
29 gün önceYEREL HABERLER
29 gün önceTV90HABER
29 gün önce