Foreks – Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, Türkiye’nin, jeostratejik pozisyonu, nitelikli insan kaynağı, güçlü lojistik ve ticaret altyapısıyla yatırımcılar için verimli ve emniyetli bir liman olduğunu belirterek, “Kıta Avrupa’sında kişi başı ulusal gelirler 50 bin dolarlar düzeyindeyken yanı başındaki Balkanların 15 bin dolar civarında kalmasını kabul etmiyoruz, etmemeliyiz. Gümrük Birliği ile on yıllardır Avrupa’nın kıymetli bir ticari ortağı olan Türkiye, tüm Balkan ülkeleri ile işbirliğine hazır. Edirne’nin, Tekirdağ’ın, Kırklareli’nin, tüm kentlerimizin OSB’leri tüm Balkan firmaları için kıymetli bir fırsat sunuyor. Bir arada üreteceğimiz ürünleri Gümrük Birliği ile Avrupa’ya olduğu kadar, Uzak Doğu’dan Orta Doğu ve Afrika’ya uzanan geniş bir coğrafyaya gönderme kapasitemiz var. 85 milyon nüfuslu Türkiye başlı başına bir pazar, dünyanın en çok noktasına uçulan kenti İstanbul ise sizi dünyaya bağlayacak bir temas noktasıdır. Gelin birlikte üretelim, birlikte kazanalım.” dedi. 

Bakan Kacır, Edirne Valiliği ev sahipliğinde, Ticaret Bakanlığı ile Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı himayelerinde, Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) ve Türkiye İhracatçılar Meclisinin (TİM) dayanaklarıyla gerçekleştirilen Balkanlar İş ve Yatırım Forumu’nda konuştu. Kacır, dünyada global, bölgesel tektonik hareketlerin yaşandığı, politik, askeri, ekonomik ve toplumsal pek çok sınamayla karşı karşıya olunan sıkıntı bir devirden geçildiğini belirtti. Balkanlar’ın bitişiğindeki Rusya-Ukrayna Savaşı ve Balkanların yakın komşusu Orta Doğu’daki İsrail mezalimi başta olmak üzere yükselen jeopolitik tansiyonların global iktisatta ve coğrafyada belirsizlikleri artırdığına değinen Kacır, konuşmasında şunları kaydetti: 

GÜVEN İKLİMİ: Soğuk Savaş izlerini hala üzerinde taşıyan milletlerarası sistem, istikrar ve itimat iklimi tesis etmek bir yana, adaletsizliği ve güvenlik problemlerini giderek ağırlaştırıyor, üst üste ekonomik türbülanslar toplumların refahını tehdit ediyor. 

RİSK FAKTÖRÜ: Pandemi sonrası global tedarik zincirlerinin tekrar şekillenmesi ile ticaret ve teknolojide korumacılık dalgasının yükseldiği bir tabloyla karşı karşıyayız. Avrupa iktisadının son yıllarda dünyanın geri kalanından negatif ayrışması, Avrupa ile entegrasyonu sıkılaştıran bölge iktisadının sürdürülebilir büyümesi karşısında bir risk faktörü olarak önümüzde duruyor. 

YAPAY ZEKA TEKNOLOJİSİ: Dijital ve yeşil dönüşümü yakalayamayan iktisatların kalkınma seyahatlerinde önemli yapısal zorluklarla müsabakası ve sürdürülebilir büyümeden uzaklaşması ise kaçınılmaz bir sonu işaret ediyor. Süratli bir ilerleme gösteren yapay zeka teknolojisi klâsik teknolojileri ve klasik meslekleri tehdit altında bırakıyor. 

DİYALOG VE ORTAK YARAR: Türkiye olarak bu anlayışla son yıllarda Balkan coğrafyasında pek çok yeni işbirliği düzeneği tesis ettik. Diyalogu ve ortak faydayı önceleyen bir duruş sergiledik. Balkanlar’ın en büyük iktisadı olarak, güçlü üretim ve teknoloji geliştirme altyapımızı inşa sürecinde elde ettiğimiz tecrübe ve birikimi de her daim paylaşmaya hazır olduk.

TÜRKİYE’NİN KALKINMA SEYAHATİ: İktisatta elde edilen kazanımların, deneyimin, kapasitenin lakin işbirlikleri ile gelişeceğine inanıyoruz. Şu an buradaki mevkidaşlarım ve iş insanları, Balkanlar’daki dostlarımız, son 22 yılda Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan’ın liderliğinde Türkiye’nin kalkınma yolcuğunda katettiği uzaklığın en yakın şahitleri ortasında yer alıyor. 

AR-GE VE İNOVASYON EKOSİSTEMİ: Dünyada tahminen en uygun birkaç uygulayıcısından biri olduğumuz organize sanayi bölgelerimizin sayısını bu periyotta 191’den 362’ye çıkardık. Bugün 2,7 milyonu OSB’lerimizde olmak üzere 6,7 milyon vatandaşımız sanayi dalında istihdam ediliyor. Aktif bir AR-GE teşvik sistemi kurduk. Neredeyse sıfırdan dev bir AR-GE ve inovasyon ekosistemi inşa ettik. Türkiye’yi baştanbaşa 104 teknoparkla, 1600’den fazla AR-GE ve tasarım merkeziyle donattık. Teknoloji geliştirme ve üretmede çok kıymetli kazanımlar elde ettik. 

AVRUPA’NIN LİDERİ: Türkiye’nin otomobili Togg’la milletimizin 60 yıllık yerli ve ulusal araba hayalini gerçeğe dönüştürdük. Ülkemizi kendi haberleşme uydusunu geliştirebilen ve üretebilen 11 ülke ortasına taşıdık. Tüm dünyada yatırım iştahının azaldığı pandemi sonrası periyotta Türkiye, jeostratejik pozisyonu, nitelikli insan kaynağı, güçlü lojistik ve ticaret altyapısıyla yatırımcılar için verimli ve emniyetli bir liman oldu. Türkiye bugün beyaz eşya üretiminde düz cam üretiminde, güneş paneli, ticari araç üretiminde çimentoda, demir çelikte pek çok alanda Avrupa’nın önderidir. 

ULUSLARARASI YATIRIMLAR: 2003 öncesi yıllık ortalama 1 milyar dolar ile global direkt yatırımların ortalama yüzde 0,2’sini çekebilen Türkiye, 2003 sonrası periyotta global yatırımın ortalama yüzde 1’lik kısmını çekmeyi başardı. Son 22 ülkemize yaklaşık 270 milyar dolar milletlerarası direkt yatırım gerçekleşti. Bunu ‘ortağına kazandırmayan, kendisi kazanamaz’ diyerek başardık. 

BERABER KAZANMA PRENSİBİ: Geçtiğimiz aylarda dünyanın en büyük elektrikli otomotiv üreticisi BYD, yıllık 150 bin elektrikli araç üretecek tesisini ve yenilikçi yeşil teknolojilere yönelik Ar-Ge merkezini ülkemizde kuracağını ilan etti. Global firmalarla gerçekleştirdiğimiz görüşmeler misal ölçek ve nitelikte yatırımların devamının geleceğine işaret ediyor. Bunun arkasında, az evvel de söz ettiğim üzere, birlikte kazanma unsuru yatıyor, dürüst ve adil iştirak yatıyor. 

İŞBİRLİĞİ DAVETİ: Çabucak birkaç yüz kilometre ötedeki Kıta Avrupa’sında kişi başı ulusal gelirler 50 bin dolarlar düzeyindeyken yanı başındaki Balkanların 15 bin dolar civarında kalmasını kabul etmiyoruz, etmemeliyiz. Gümrük Birliği ile on yıllardır Avrupa’nın değerli bir ticari ortağı olan Türkiye, tüm Balkan ülkeleri ile işbirliğine hazır.

BAĞLANTI NOKTASI: Edirne’nin, Tekirdağ’ın, Kırklareli’nin, tüm kentlerimizin OSB’leri tüm Balkan firmaları için değerli bir fırsat sunuyor. Bir arada üreteceğimiz ürünleri Gümrük Birliği ile Avrupa’ya olduğu kadar, Uzak Doğu’dan Orta Doğu ve Afrika’ya uzanan geniş bir coğrafyaya gönderme kapasitemiz var. 85 milyon nüfuslu Türkiye başlı başına bir pazar, dünyanın en çok noktasına uçulan kenti İstanbul ise sizi dünyaya bağlayacak bir irtibat noktasıdır. Gelin birlikte üretelim, birlikte kazanalım. 

PAHA BİÇİLMEZ FIRSATLAR: Coğrafya ve hudut tanımayan yeni teknolojiler ve startup kainatı hepimiz için kıymet biçilmez fırsatlarla dolu. Türkiye olarak şu an milyar dolar değerlemeyi geçmiş 7 startup’ımız, bizim tabirimizle Turcorn’umuz var. Bunların yanına yenilerini ekleminin yolunun da startup ekosistemlerini birbirine entegre etmekten, hudut ötesi iştiraklerden geçtiğini biliyoruz. Bu sebeple teknoloji ekosistemimizin Balkanlarla entegrasyonunun çabası içindeyiz. Tarih ve coğrafya bizi buna zorluyor. İnanıyorum ki bugün Balkan ülkeleri olarak hepimizde sınamaları birlikte aşma iradesi, ortaya çıkan fırsatları birlikte değerlendirmenin uğraşı olduğu için bir ortadayız.