MÜSİAD’dan bölgesel taban fiyat talebi
Asgari fiyat 2024 yılında bir sefer zamlandı ve 2025 Ocak ayı için pazarlıklar aralık ayının başında başlaşacak.
İşçi, patron ve hükümet temsilcilerinden olaşan Minimum Fiyat Komitesi, toplanarak taban fiyata karar verecek.
Bu süreçte minimum fiyat talepleri gündeme geldi ve kimi formüller dillendirildi.
MÜSİAD Başkanı Mahmut Asmalı, Anadolu'da geçim koşulları ve kira istikrarının daha güzel olduğu kanısına dayandırdığı, "bölgesel minimum ücret" formülünü gündeme taşıyan isimlerden birisi oldu.
Türkiye'de 1951-1974 yılları ortasında uygulanan bölgesel minimum fiyat sisteminden Bülent Ecevit'in başbakanlığı periyodunda vazgeçilmişti.
"İSTANBUL İLE ANADOLU'DAKİ HAYAT ŞARTLARI BİR DEĞİL"
İstanbul ile Anadolu'daki hayat şartlarının bir olmadığını savunan MÜSİAD Başkanı Mahmut Asmalı, bölgesel taban fiyat talep etti.
BÖLGESEL MİNİMUM FİYAT 50 YIL EVVEL KALDIRILDI
Ekol TV'de yayınlanan Gündem Programında Zeliha Saraç'ın konuğu olan Asmalı, Anayasa Mahkemesi'nin 50 yıl evvel "eşitsizlik" unsuruna uymadığı gerekçesiyle bölgesel taban fiyatı kaldırdığını hatırlattı.
"BÖLGESEL MİNİMUM FİYAT GERİ GELMELİ"
"Anadolu'nun hem geçim kuralları daha düzgün hem kira fiyatları daha düşük." diyen Asmalı, bölgesel minimum fiyatın geri gelmesi gerektiğini söyledi.
"ANADOLU İLE İSTANBUL ORTASINDAKİ KİRA FARKI 10 BİN LİRA"
Anadolu ile İstanbul ortasındaki kira farkının 10 bin liraya ulaştığına dikkat çeken Asmalı, "Asgari fiyatın üçte ikisine çalışırım diyenler var." dedi.
Ancak Asmalı'nın ısrarla geri gelmesini istediği bölgesel minimum fiyat fikrine sendikalar ve çalışma hayatı uzmanları karşı çıkıyor.
DİSK FORMÜLE KARŞI
Ancak, bölgesel taban fiyat fikrine Devrimci Personel Sendikaları Konfederasyonu'nun (DİSK) Genel Sekreteri Tayfun Görgün, personellik fiyatlarını aşağı çekmek için yapmayacakları teklifin kalmayacağını söyleyerek karşı çıkıyor.
"CİDDİ TARTIŞMA KONUSU"
Sosyal Siyasetler Uzmanı Prof. Dr. Aziz Çelik, bölgesel minimum fiyatın sıkıntılara yol açacağını bildirerek şu uyarıyı yaptı:
"Bölgesel taban fiyat tabansız bir kuyudur. Metropoliten kentlerde, tıpkı kent içinde bile önemli ömür farkları kelam konusu olduğu için hangi bölgelere nasıl uygulanacağı önemli bir tartışma konusu olacaktır."
BÖLGESEL MİNİMUM FİYAT UYGULAMASI
Yapılan araştırmalar, taban fiyatın belirlenmesinde lokal ya da bölgesel özelliklerin dikkate alınması teorik olarak olumlu olmasına rağmen, uygulamaya gereğince yansıtılamadığını belgeliyor.
Akademik yayınlar, sistemin vakitle, sadece taban fiyatları tespit etmek yerine çalışma koşullarını ve öbür fiyatlar üzerinde de aktif olarak bir toplu mukavele fonksiyonu görmeye başladığını gösteriyor.
Zamanla ILO normlarına uygun bir tespit sürecinin gereğinin ortaya çıkması ise kanun koyucularını bugün geçerli olan minimum fiyat tespitine yönlendirdi.